طراحی کیفی برنامه درسی آموزش مهارت‌های زندگی دوره ابتدایی بر اساس نظرات خبرگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 استاد دانشکده مدیریت وحسابداری پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

3 استادیار دانشکده مدیریت و حسابداری پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر طراحی کیفی برنامه درسی آموزش مهارت‌های زندگی دوره ابتدایی بر اساس، نظرات خبرگان است. رویکرد پژوهش کیفی از نوع اکتشافی است. نمونه ی پژوهش 15 نفراز خبرگان نظام تعلیم وتربیت بودند که به طور هدف‌مند و با تکنیک گلوله برفی، انتخاب شدند. ابزار پژوهش فرم مصاحبه‌ی نیمه ساختاری به علاوه فرم فیش برداری برای مرور اسناد بالادستی و مستندات مکتوب، بوده است. نتایج نشان داد؛ هدف اصلی از آموزش مهارت‌های زندگی، ارتقای مهارت‌‌های فردی - اجتماعی دانش‌آموزان است. اساسی‌ترین نیاز مهارتی دانش‌آموزان عصر حاضر، تربیت شهروندی است. محتوای دانش‌آموز محور و مسئله محور، مناسب‌ترین محتوا برای آموزش مهارت‌های زندگی است. زمان آموزش مهارت‌های زندگی، استفاده مناسب از ساعات کلیه دروس می‌باشد. مناسب‌ترین روش یاددهی - یادگیری برای آموزش مهارت‌های زندگی، روش‌های فعال و نوین تدریس است. برای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ونهادینه سازی مهارت‌های زندگی در دانش‌آموزان باید ازروش‌های ارزشیابی پیشرفت تحصیلی کیفی – توصیفی و نیز مطالعات طولی رفتار و عملکرد و تکالیف مهارت محور، استفاده نمود. نتایج حاکی از توجه ننمودن هم زمان به شش عنصر فوق در برنامه درسی دوره ابتدایی است.

کلیدواژه‌ها


1 - تقی پور ظهیر ،علی (1385).مقدمه ای بر برنامه ریزی آموزشی و درسی  . انتشارات آگه .
2 - مهرمحمدی،محمود.(1389).دیدگاه های برنامه درسی ومدل های تدریس:درجستجوی یک رابطه.نورمگز.
3 - سعیدی پور،بهمن.اسلام پناه،مریم.محمدی،سحر.(1388) ارائه ی الگوی مفهومی برنامه ریزی درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات و سنجش میزان تناسب آن با نظام برنامه ریزی درسی.فصل نامه ی مطالعات برنامه ی درسی.سال سوم شماره ی ۱۰ .صص.93-65.
4 - سازمان بهداشت جهانی.برنامه آموزش مهارت زندگی. (1385)ترجمه:لادن فتی،فرشته موتابی..تهران:دائره.
5- خانزاده ،بابک 0(  1389 )روان شناسی کودک: نقش آموزش خانواده در اصلاح اختلالات رفتار کودکان . تهران: عصر غیبت.
6- قربان،فاطمه(1392).نقش آموزش وپرورش دوره ابتدایی در شکل دهی بنیه فکری وفرهنگی دانش آموزان.انتشارات ورای دانش.
 7- بندک،موسی(1393).طراحی‌ الگوی‌مطلوب برنامه درسی ‌آموزش مهارت‌های زندگی دوره ابتدایی.(پایان نامه دکتری). دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
8 - روحانی،حسن.(  1386 ).بایستگی های آموزش مهارت های زندگی در آموزش وپرورش.راهبردشماره چهل وپنجم.مرکز تحقیقات استراتژیک.
9- Avril johnstone ، Adrienne R. Hughes   ، Xannejansen ، John. J. Reilly (2017). Pragmatic evaiuation of the Go2piay Active Play intervention on physicai activity and fundamental movement skills in children. Preventive Medicine Reports 7. pp.   58–63.
10- Paola Dusia، Monia Rodorigob، Pietro Andus Aristoa. (2016). What Intercultural Competencies do Italian Primary Teachers Need. Procedia - Social and Behavioral Sciences   . a University of Verona، Milano Italy. pp. 576 – 584.
11 -Petterson، D. Gravesteijn، C. Roest، J (2016). Strengthening of parenthood; developing a Life Skills Questionnaire for Dutch Parents (LSQ-P). Procedia - Social and Behavioral Sciences.  pp.748 – 758.
12 -Azman Hasana، Sharifah Nurulhuda Tuan Mohd Yasina and Mohd Fauzi Mohd Yunusb (2015). A Conceptual Framework for Mechatronics Curriculum Using Stufflebeam CIPP Evaluation Model. Procedia - Social and Behavioral Sciences 195.pp. 844 – 849.
13- Yapandi، M.Pd. (2015). Life Skills Based In Nation Building Character Value Tauhidullah. Journal of Education and Practice Vol.6، No.12
14- Rusman، M.Pd. (2015). Curriculum Implementation at Elementary Schools   A Study on “Best Practices” Done by Elementary School Teacher in Planning، Implementing، and Evaluating the Curriculum. Journal of Education and Practice Vol.6، No.21
15- Kissiibo،John. Bwayo،Wilson. (2014). Primery school pupil’s life skills Development: The case for primary school Pupils development in ugaanda.
16- معروفی،یحیی،مولودی مظفر(1394).تأثیر روش تدریس بدیعه پردازی بر پرورش خلاقیت دانش آموزان پایه پنجم.پژوهش های آموزش ویادگیری(دانشور رفتار سابق).سال بیست ودوم.دوره جدید.شماره6.صص.129-123.
17- حسنی؛ حسین، عنایتی نوین فر، علی، سراجی، فرهاد(1395). ارزیابی آموزش سوادرایانه ای در کتاب کار وفناوری پایه ششم ابتدایی از دیدگاه معلمان. پژوهش های آموزش ویادگیری(دانشور رفتار سابق).دوره 13. پیاپی 23.صص.52-37.
18- دیبایی صابر؛ محسن، عباسی، عفت، فتحی واجارگاه، کوروش، صفایی موحد، سعید(1395). تبیین مولفه های شایستگی حرفه ای معلمان وتحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش وپرورش ایران.دوره 13.شماره 2.پیاپی24.صص.123-109.
19-  سیف،علی اکبر01386).روانشناسی پرورشی.انتشارات آگاه.
20 - عابدینی،احمد.(1393).واژه نامه تخصص آموزش وپرورش(ترمینولوژی).انتشارات سادس.
21- جوادی پور، محمد.  عزیزی، پروین. نوروززاده، رضا. (1393). میزان تحقق اهداف مهارت های زندگی در دانش آموزان دوره ابتدایی.دوفصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه شاهد.سال بیست ویکم.شماره چهار .صص.128-113.
22-  درویشی،لیلا.(1392).تحلیل محتوای کتاب فارسی وقرآن پایه اول ابتدایی بر اساس مولفه های مهارت های زندگی. پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشکده علوم تربیتی.دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن. 
23- آبکنار،سمیه.عاشوری،محمد.(1391).بررسی آموزش مهارت های زندگی بر مهارت شناختی،رفتاری،هیجانی وانگیزشی دانش آموزان با اختلال ریاضی.نشریه پژوهش در علوم توانبخشی،دوره 8،شماره6.صص. 114-103 .
24- زارعی،اسماعیل.(1392).اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر عزت نفس وهوش هیجانی دانش آموزان شهر میناب. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد مرودشت.
25- احمدی،فاطمه.(1391).تحلیل محتوای کتاب فارسی بخوانیم دوره ی ابتدایی از بعد تقویت مهارت زندگی.پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم انسانی .دانشگاه پیام نور.
26- گلچین،زهرا.(1390).نیاز سنجی مهارت های زندگی در دوره ابتدایی از دیدگاه مربیان پرورشی وکارشناسان تعلیم وتربیت در شهر گرگان.دانشکده علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
27 - نادری،کلثوم.(1388).بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر مبنای الگوی سازمان جهانی بهداشت(  wHO)برنگرش دانش آموزان پسر شهرستان دهلران نسبت به سیگار. پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشکده علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
28- Neghavatia. Amin. (2016). Core Skills Training in a Teacher Training Programme. Procedia - Social and Behavioral Sciences   232 (2016. aBritish Council Malaysia، Kuala Lumpur، Malaysia. pp. 617 – 622.
29-Daniel H. Gasparini. (2014). Self-Advocacy; the Importance of Building Interpersonal-Communication and Help-Seeking Skills in Elementary School Children. Dominican University of California.
30 - Kivunja، Charles (2014). Do You Want Your Students to Be Job-Ready with 21st Centur?
31 - Hodge، K.، Danish، S.، & Martin، J. (2013). Developing a conceptual framework for life skills interventions. The Counseling Psychologist، 41(8). Pp.1125-1152.
32- Srikala ،Bharath. Kishore ،Kumar K. V. (2010). Empowering adolescents with life skills education in schools – School mental health program: Does it work? Indian J Psychiatry. Oct-Dec; 52(4). pp. 344–349.
33- جانسون، دان. (1386). مهارت های زندگی، استرس، خشم، مدیریت احساسات. ترجمه:ابراهیمی.   قوام، صغری. نائلی، محمدعلی. تهران: عابد.
34- Scott Pierce، Daniel Gould & Martin Camiré (2017) Definition and model of life skills transfer، International Review of Sport and Exercise Psychology، 10:1، DOI: 10.1080/1750984X.2016.1199727. pp. 186-211.