پژوهش حاضر با هدف بررسی ضرب‌المثل‌های حوزه تربیت در امثال و حکم دهخدا از منظر مکتب عملگرایی دیویی با تأکید بر نقش معلّم، شاگرد و کاربست عملی در زندگانی، انجام شده است. در پژوهش حاضر از روش‌های اسنادی، توصیفی- تحلیلی و استنباطی، بهره برده شد. پژوهش در دو گام صورت گرفت: در گام اوّل ضرب‌المثل‌هایی مرتبط با حوزه تعلیم و تربیت از میدان پژوهشِ کتاب امثال و حکم دهخدا به صورت هدف‌مند ملاک دار انتخاب شدند و در گام دوم برای این ضرب‌المثل‌ها، نکته اصلی، دلالت تربیتی از منظر معلّم و دانش‌آموز و کاربست آن‌ها در زندگی از منظر مکتب عملگرایی جان دیویی استخراج و بیان شدند. یافته‌ها حاکی از این است که دلالت‌های تربیتی ضرب‌المثل‌ها شامل مواردی از قبیل: عملگرا بودن در یادگیری و تربیت، عدم اتّکا به دانش خود، تلاش و پشتکار در علم‌آموزی، آموزش اثربخش در کودکی و خواهان یادگیری بودن است که می‌تواند برای معلّمان و عوامل و کارکنان آموزشی، والدین و دانش‌آموزان کاربردی و مفید واقع شود. براساس نتایج، با بکارگیری ضرب‌المثل‌ها در عمل می‌توان جامعه‌ای اندیشه‌ورز، عملگرا و انتقادپذیر ایجاد کرد. لذا معلّمان و متولیان تربیتی لازم است ابتدا مصداق آن‌ها در خود ایجاد کرده و با بهره‌گیری از روش‌های عملی و فعّال در تعلیم و تربیت، فرصت‌هایی را به واکاوی ضرب‌المثل‌ها برای آموزش اصول اخلاقی، تربیتی و آموزشی موجود در آن‌ها اختصاص دهند تا دانش‌آموزان را به سمت تجربه کردن، کاربردی کردن آموخته‌ها و کسب مهارت‌های عملی تازه سوق دهند.
بابایی, مظهر, & ازغ, هدیه. (1403). واکاوی معنای ضرب‌المثل‌های حوزه های تربیتی امثال الحکم با تایید بر نقش معلّم، شاگرد و استفاده عملی در زندگانی: یک پژوهش اسنادی. پژوهش‌های آموزش و یادگیری, (), -. doi: 10.22070/tlr.2025.17556.1404
MLA
مظهر بابایی; هدیه ازغ. "واکاوی معنای ضرب‌المثل‌های حوزه های تربیتی امثال الحکم با تایید بر نقش معلّم، شاگرد و استفاده عملی در زندگانی: یک پژوهش اسنادی". پژوهش‌های آموزش و یادگیری, , , 1403, -. doi: 10.22070/tlr.2025.17556.1404
HARVARD
بابایی, مظهر, ازغ, هدیه. (1403). 'واکاوی معنای ضرب‌المثل‌های حوزه های تربیتی امثال الحکم با تایید بر نقش معلّم، شاگرد و استفاده عملی در زندگانی: یک پژوهش اسنادی', پژوهش‌های آموزش و یادگیری, (), pp. -. doi: 10.22070/tlr.2025.17556.1404
VANCOUVER
بابایی, مظهر, ازغ, هدیه. واکاوی معنای ضرب‌المثل‌های حوزه های تربیتی امثال الحکم با تایید بر نقش معلّم، شاگرد و استفاده عملی در زندگانی: یک پژوهش اسنادی. پژوهش‌های آموزش و یادگیری, 1403; (): -. doi: 10.22070/tlr.2025.17556.1404
)