تأثیر آموزش به روش کلاس معکوس بر یادگیری و یادداری درس زیست‌شناسی پایۀ دوازدهم در دوران پساکرونا (مطالعۀ موردی: مبحث مولکول‌های اطلاعاتی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زیست‌شناسی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

2 کارشناسی‌ارشد رشتۀ آموزش زیست‌شناسی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

3 استادیار گروه آموزش علوم، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

چکیده

آموزش به روش کلاس معکوس یکی از شیوه‌های نوین آموزشی است که دانش‌آموزان در خانه و با استفاده از ابزارهای الکترونیکی، درس را فرامی‌گیرند و سپس در کلاس حاضر می‌شوند و طی تعامل با معلم و هم‌کلاسی‌های خود، درس را به‌صورت عمیق‌تر می‌آموزند. هدف پژوهش حاضر تأثیر آموزش به روش کلاس معکوس بر یادگیری و یادداری زیست‌شناسی در دوران پساکروناست. این پژوهش به روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون و سنجش سطح یادداری برای گروه‌های گواه و آزمایش و نیز سنجش تمایل گروه آزمایش به این روش انجام شد. از جامعۀ آماری پژوهش، نمونه‌ای شامل ۴۴ دانش‌آموز انتخاب شد که به‌طور تصادفی به گروه‌های گواه و آزمایش تقسیم شدند. پرسش‌نامه‌های پژوهش شامل پرسش‌نامه‌های محقق‌ساختۀ ارزیابی یادگیری، یادداری و سنجش تمایل بودند. در تحلیل داده‌ها از روش آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (آزمون تی تک‌نمونه‌ای، تحلیل کوواریانس تک‌متغیره[1] و تحلیل کوواریانس چندمتغیره[2]) استفاده شد. براساس یافته‌ها، در هر دو گروه اختلاف بین پیش و پس آزمون معنادار بود. بیشتر بودن میانگین گروه آزمایش نشانۀ بهتر بودن یادگیری است؛ همچنین در سطح یادداری، گروه آزمایش عملکرد بهتری را نشان داد. نتایج پرسش‌نامۀ سنجش تمایل نیز نشان‌دهندﮤ تمایل زیاد دانش‌آموزان به استفاده از ابزارهای الکترونیکی برای دریافت مطالب درسی در دوران پساکروناست؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که کاربرد این روش آموزشی در دوران پساکرونا در یادگیری و یادداری زیست‌شناسی مؤثر است.

کلیدواژه‌ها


  1. Senali M. G., Iranmanesh M., Ghobakhloo M., Gengatharen D., Tseng M. L., Nilsashi M. Flipped classroom in business and entrepreneurship education: A systematic review and future research agenda. The International Journal of Management Education; 2022, 20 (1): 10-25.‌
  2. Tang T., Abuhmaid A. M., Olaimat M., Oudat D. M., Aldhaeebi M., Bamanger E. Efficiency of flipped classroom with online-based teaching under COVID-19. Interactive Learning Environments; 2020, 1-12.‌
  3. Bokosmaty, R. Effective implementations of a partially flipped classroom for large-enrollment organic chemistry courses. In American Chemical Society. Active Learning in Organic Chemistry: Implementation and Analysis (187-196); 2019.‌
  4. Jiang M. Y. C., Jong M. S. Y., Lau W. W. F., Chai C. S., Liu K. S. X., Park M. A scoping review on flipped classroom approach in language education: Challenges, implications and an interaction model. Computer Assisted Language Learning; 2022, 35 (5-6): 1218-1249.‌
  5. نوری، علی. ساختن‌گرایی در کلاس من. رشد آموزش راهنمایی تحصیلی، 1387؛ 8: 1‑11.
  6. Mwanda, G., & Midigo, R. Understanding the bottlenecks in methodological adoption of constructivism in secondary schools in Kenya. JPBI (Journal Pendidikan Biologi Indonesia); 2019, 5(1): 141-150.
  7. سیف، علی‌اکبر. روان‌شناسی پرورشی نوین: روان‌شناسی یادگیری و آموزش. [بی‌جا]: دوران؛ 1402.
  8. برزگر بفرویی کاظم، خضری حسن، شیرجهانی اعظم. پیدایش رویکرد سازنده‌گرایی و تحول در محیط‌های یادگیری. چهارمین همایش انجمن فلسفۀ تعلیم‌وتربیت ایران؛ 1392.
  9. Okorie, E. U. Effects of Instructional Software Package Method of Teaching (ISPMT) on Students’ Interest and Achievement in Chemical Bonding. Education; 2015, 5 (6): 158-165.
  10. Dhir A., Alsumait A. Examining the Educational User Interface, Technology and Pedagogy for Arabic Speaking Children in Kuwait. J. Univers. Comput. Sci; 2013, 19 (7): 1003-1022.
  11. Evseeva A., Solozhenko A. Use of flipped classroom technology in language learning. Procedia -Social and Behavioral Sciences; 2015, 206, 205-209.
  12. Heredia Ponce H., Romero Oliva M. F., Romero Claudio C. Language Teaching through the Flipped Classroom: A Systematic Review. Education Sciences; 2022, 12 (10): 675.‌
  13. Hew K. F., Bai S., Dawson P., Lo, C. K. Meta-analyses of flipped classroom studies: A review of methodology. Educational Research Review; 2021, 33: 93-100.
  14. غلامی اعظم، زارع حسین، فلاح وحید. مقایسۀ میزان اثربخشی آموزش زیست‌شناسی به روش کلاس معکوس در دانش‌آموزان دختر مدارس تیزهوشان و عادی. فصلنامۀ آموزش‌پژوهی، 1402؛ 9(33): 51‑63.
  15. غلامی اعظم، زارع حسین، فلاح وحید. تأثیر آموزش معکوس بر میزان انگیزش و یادگیری دانش‌آموزان در درس زیست‌شناسی: بررسی نقش جنسیت در میزان اثربخشی روشی نوین. پویش در آموزش علوم انسانی، 1401؛ 8(26): 1-14.
  16. Dorji S., Dorji, K. Flipped classroom in teaching biology assessing students’ academic achievement in Tang central school, Bumthang district. Interdisciplinary Journal of Applied and Basic Subjects; 2022, 2 (2): 1-8.
  17. Syakdiyah H., Wibawa B., Muchtar H. The effectiveness of flipped classroom in high school Chemistry Education. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering; 2018, 434 (1): 012098. IOP Publishing,1196-1230.
  18. Anazifa, R.D. The Role of Technology in Biology Teaching During and Post Pandemic Era: Challenges and Opportunities. Advances in Social Science, Education and Humanities Research; 2021, 640: 46-51.
  19. Francis N., Morgan A., Holm S., Davey R., Bodger O., Dudley ED. Adopting a flipped classroom approach for teaching molar calculations to biochemistry and genetics students. Biochem Mol Biol Educ; 2020, 48 (3): 220-226.
  20. Busto M.D., Orcid N., Ortega S.M., Albillos S., Ramos-Gómez M.C., Pilar-Izquierdo B., Velasco D., Palacios. Flipped Classroom in Laboratory Practices of Molecular Biology: Perception of The Students From Chemistry Degree. 14th International Conference on Education and New Learning Technologies; 2022, 725-732.
  21. Aslan A., Zhu C. Starting Teachers’ Integration of ICT into Their Teaching Practices in the Lower Secondary Schools in Turkey. Educ Sci Theory Pract; 2018, 18 (1): 23-45.
  22. Eichler, J. F. Future of the flipped classroom in chemistry education: Recognizing the value of independent preclass learning and promoting deeper understanding of chemical ways of thinking during in-person instruction. Journal of Chemical Education; 2022, 99 (3): 1503‑1508.‌
  23. Nja C. O., Orim R. E., Neji H. A., Ukwetang J. O., Uwe U. E., Ideba M. A. Students’ attitude and academic achievement in a flipped classroom. Heliyon; 2022, 8 (1): 80-97.
  24. Harrison C. R., Stennett E. M. Flipped Learning in the Analytical Chemistry Classroom. In American Chemical Society. Active Learning in the Analytical Chemistry Curriculum (37-49); 2022.‌
  25. Sherr G. L., Akkaraju S., Atamturktur S. Nudging students to succeed in a flipped format gateway biology course. Journal of Effective Teaching in Higher Education; 2019, 2 (2): 56‑7.
  26. ملایی سمیه، فاخر عجب‌شیر زهرا. بررسی اثر روش معکوس در کلاس برخط بر یادگیری و رضایت دانشجویان در ایام دنیاگیری کوویدـ19، مطالعۀ موردی: درس زبان تخصصی مهندسی عمران دانشگاه بناب. فصلنامۀ آموزش مهندسی ایران، 1400؛ 23 (89): 113‑132.
  27. Kwon, O. Y. Flipped learning: an alternative pedagogical approach in the untact age. Journal of Exercise Rehabilitation; 2021, 17 (4): 222.
  28. Harida E. S., Syarif H. A Study of Students’ Perceptions of Online Learning in Blended Learning and Flipped Classroom. In 2nd International Conference Innovation in Education; 2020, 263-268.
  29. Arslan, A. Instructional Design Considerations for Flipped Classroom. International Journal of Progressive Education; 2020, 16 (6): 33-59.
  30. شاه‌محمدی نیره، سبحانی‌نژاد مهدی، حجتی رقیه. اثربخشی روش یادگیری معکوس بر افزایش یادگیری خودراهبر و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایۀ ششم در درس علوم. پژوهش‌های آموزش و یادگیری، 1399؛ 17(1، پیاپی 31): 77‑90.
  31. پیوسته میلاد، موسوی مجد سیدجابر. بررسی تأثیر آموزش ازطریقِ کلاس درس معکوس بر خودکارآمدی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی ۱۳۹۷‑۱۳۹۸. هشتمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزﮤ علوم تربیتی، روان‌شناسی و مشاورﮤ ایران، تهران؛ 1401.
  32. روزگاری خانقاه، لیلا. کلاس درس معکوس در دوران همه‌گیری کوویدـ۱۹. ششمین کنفرانس ملی نوآوری و تحقیق در علوم انسانی و آموزش‌وپرورش، تهران؛ 1400.
  33. Galindo-Dominguez, H. Flipped classroom in the educational system. Educational Technology & Society; 2021, 24 (3): 44-60.‌
  34. Krumsvik RJ, Jones L. Flipped classroom in science - Is there a correlation between reverse education (flipped classroom) and student achievement in science. Norwegian Educational Journal; 2016, 100 (01): 61-73.
  35. Deng, F. Research on the flipped college English cass based on ―Knowledge Internalization‖. Journal of Anguage Teaching and Research; 2020, 11 (3): 467-472.
  36. Wut T. M., Xu J., Lee S. W., Lee D. University Student Readiness and Its Effect on Intention to Participate in the Flipped Classroom Setting of Hybrid Learning. Education Sciences; 2022, 12 (7): 44-69. ‌
  37. علی‌پور محمد، پورشافعی هادی، علی‌پور مهدی. ادراک والدین از پیامدهای آموزشی یادگیری به شیوﮤ معکوس: مطالعۀ کیفی. رویش روان‌شناسی، 1399؛ ۹(۶): ۱۹-۲۸.
  38. احمدآبادی آرزو، صفری محمود، علیزادهامین حمیده. روش تدریس معکوس؛ شیوه‌ای نوین بر کاهش کمرویی در دانش‌آموزان. آموزش‌پژوهی، 1399؛ 6(22): 37-48.
  39. Huh, M.K. Flipped Classroom Pedagogy Enhances Student Satisfaction and Validated Strategies in Molecular Biology. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences; 2019, 7 (10): 91-98.
  40. Andreas K, Reham A. A Flipped Classroom Approach and Digital Learning in an Undergraduate Molecular Biology Course. Journal of College Science Teaching; 2022, 51: 43-50.
  41. Županec S., Radulović B. N., Pribićević T. Z., Miljanović T. G., Zdravković V. G. Determination of educational efficiency and students’ involvement in the flipped biology classroom in primary school. Journal of Baltic Science Education; 2018, 17 (1): 162-176.
  42. Campillo-FerrerM., Miralles-Martínez P. Effectiveness of the flipped classroom model on students’ self-reported motivation and learning during the COVID-19 pandemic. Humanities and social sciences communications; 2021, 1-9.
  43. کاویانی حسن، لیاقت‌دار زمانی بی‌بی‌عشرت، عابدینی یاسمن. فرایند یادگیری در کلاس معکوس: بازنمایی از برنامۀ درسی تجربه‌شده در آموزش‌عالی. دو فصلنامۀ مطالعات برنامۀ درسی آموزش‌ عالی؛ 1396، 8(15): 179‑214.
  44. خزائی آذر، خزائی ثریا، زمانیان عیسی. تأثیر مثال آموزشی حل‌شده در محیط چندرسانه‌ای بر یادگیری و یادداری درس ریاضی پایۀ پنجم ابتدایی. پژوهش‌های آموزش و یادگیری؛ 1397، 15 (2، پیاپی 28): 27‑36.
  45. Pienta, N. J. Introductory Chemistry Using the “Flipped” Environment: An Update. Journal of Chemical Education; 2019, 96 (6): 1053-1054.‌
  46. Mahmodi A., Yarahmadi Y., Moradi O. Designing a Reverse Learning Model and Investigating the Effectiveness of the Created Educational Program on Academic Engagement and the Sense of Belonging to School of Senior High School Students. Iranian Journal of Learning & Memory; 2023, 5 (20): 5-17.
  47. نصرالله‌زاده حق‌گو امین، دهقان منشادی زهراسادات. بررسی تأثیر ابزارهای الکترونیکی در آموزش زیست‌شناسی در دوران کرونا. پژوهش در آموزش زیست‌شناسی؛ 1399، 2(3، پیاپی 7): 25‑36.
  48. زارع، حسین. آموزش زیست‌شناسی به روش کلاس معکوس: مطالعۀ موردی مبحث تولیدمثل نهان‌دانگان کتاب زیست‌شناسی پایۀ یازدهم. پایان‌نامۀ ارشد. اهواز: پردیس شهید چمران، دانشگاه فرهنگیان؛ 1398.
  49. Rahmi N.A., Sumarmin R., Yuni Ahda Y., Alberida H., Razak A. Relationship between Learning Motivation and Biology Learning Outcomes. Journal of Science Education Research; 2021, 7 (4): 537-541.
  50. Zupanec V., Vlasic D, Pribicevic T., Lazarevic T. The effect of the flipped classroom model on quality of the students‘performance in biology education in high school. XIV International Conference on Mathematics, Science and Technology Education Journal of Physics; 2022. Conference doi:10.1088/1742-6596/2288/1/012015.
  51. Salimi Akbarabadi M., Zarifsanaiey N., Raeisi Shahraki H. Enhancing the Students’ Academic Motivation and Learning Achievement through the Flipped Classroom Approach: An Educational Intervention. Interdisciplinary Journal of Virtual Learning in Medical Sciences Interdiscip J Virtual Learn Med Sci; 2023, 14 (3): 217‑224.