مقدمه: حضور معلمان اخلاقمدار میتواند اثرات گستردهای بر خودکارآمدی تحصیلی دانشآموزان بهعنوان محرکی مهم و جهتدهنده داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی نقش اخلاق و صلاحیتهای حرفهای معلمان تربیتبدنی بر باورهای خودکارآمدی تحصیلی دانشآموزان انجام گرفت. روش: روش پژوهش توصیفی _ همبستگی و بهلحاظ هدف کاربردی بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل 1059 نفر از معلمان تربیتبدنی و ورزش استان کرمانشاه بودند که با استفاده از روش تصادفی طبقهای و براساس جدول مورگان 285 نفر بهعنوان نمونۀ آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش استفاده از سه پرسشنامۀ استاندارد بود: اخلاق حرفهای معلمان کادوزیر (2002)، صلاحیتهای حرفهای معلمان ملایینژاد (2012) و باورهای خودکارآمدی تحصیلی دانشآموزان جینکز و مورگان (1999). برای تحلیل دادهها از نرمافزار آماری PLS مدل معادلات ساختاری و روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. یافتهها: نتایج نشان داد که الگوی نقش اخلاق و صلاحیتهای حرفهای معلمان تربیتبدنی بر باورهای خودکارآمدی تحصیلی دانشآموزان از برازش مطلوبی برخوردار است؛ برایناساس اخلاق حرفهای بر خودکارآمدی تحصیلی با ضریب تأثیر 508/0 و مقدار t 607/ 5 و صلاحیت حرفهای بر خودکارآمدی تحصیلی با ضریب تأثیر 276/0 و مقدار t 499/2 تأثیر مثبت و معناداری داشته است. میتوان نتیجه گرفت که اخلاق و صلاحیتهای حرفهای معلمان تربیتبدنی خودکارآمدی تحصیلی دانشآموزان را افزایش میدهد که این امر نهتنها باعث توسعۀ بهزیستی روانشناختی دانشآموزان میشود، بلکه استرس تحصیلی آنها را نیز کاهش میدهد. بحث و نتیجهگیری: بنابراین به مسئولان آموزشوپرورش پیشنهاد میشود که همواره برای بالا بردن سطح خودکارآمدی تحصیلی دانشآموزان بکوشند تا اخلاق و صلاحیتهای حرفهای را در میان معلمان نهادینه سازند.
Clotfelter, C. T.; Ladd, H. F.; & Vigdor, J. L.Teacher credentials and student achievement: Longitudinal analysis with student fixed effects, Economics of Education Review, (2007), 26(6): 673-682.
Richter D, Kunter M , Klusmann U, Lüdtke O,Baumert J. Professional development across the teaching career: Teachers' uptake of formal and informal learning opportunities. Teaching and Teacher Education. 2011; 27(1):116-126.
Resnawati, Ai., Kristiawan, Muhammad., Puspita Sari. Artanti. Swot. Analysis of Teacher’s Professional Competency, International Journal of Progressive Sciences and Technologies (IJPSAT.2020, Vol. 20 No1 p18.
Kavehei T, Ashouri A, Habibi M. Predicting job satisfaction based on self-efficacy beliefs, teachers' sense of efficacy, job stress and hierarchy of needs in exceptional children's teachers at Lorestan province. Exceptional Education; 2014, 14 (4):5-15. (Persian).
Ghalavandi H. (2016). Anticipated work ethic based on spirituality in the workplace. Ethics in Science & Technology; 11(1): 75-84. (Persian).
Gholami K., Ebrahimi I. Providing and fitting an ethical sensitivity model and its relationship with caring teaching. Ethics in Science & Technology; 2015. 10(1): 85-94. (In Persian).
Ayeni A. J. Teachers’ professional ethics and instructional performance as correlates of students’ academic performance in secondary schools in Owo Local Government, Ondo State, Nigeria. Advances in Social Sciences Research Journal; 2018. 5(8): 89-112.
Dehghani M, Javadipoor M, Islamdust S. The relationship between met cognitive beliefs and self-efficacy of teachers with their professional qualifications. Journal of Applied Research Psychological; 2014.5(4): 68-51. (Persian).
KurdNoughbi R , Sharifi H. Developing Life Skills Curriculum for High School Students, Quarterly Journal of Educational Innovation.2005; 4 (12): 34-11. (Persian).
Khosravi R, Fathi Vajargah K, Ashtiani M. Pathology of Life Skills Curriculum in Secondary Education TLR. 2014; 2 (4):1-18. [Persian].
Wang F, Zhang H, Wu S, Zhang M, Chen X. The Efficacy of Couple-Based Interventions on HealthRelated Quality of Life in Cancer Patients and Their Spouses: A Meta-analysis of 12 Randomized Controlled Trials. Cancer nursing. 2017; 40(1), 39-47.
Putri, Z., Yoestara, M., Aziz, Z. A., & Yusuf, Y. Q. The correlation between Professional development training and English teachers’ competence. Journal of Physics: Conference Series, 2019.1232. doi: 10.1088/1742-6596/1232/1/012037.
Blewitt JC, Blewitt JM, Ryan J. Business fo ru ms pave the way to ethical decision making: The mediating role of self-efficacy and awareness of a value-based educational institution. Journal of Business Ethics; 2016.0167(4544): 1-10.
Qureshi R. They are able who think they are able: relationship between self-efficacy and inservice teacher education. International Journal of New Trends in Education and Their Implications ; 2015. 6(2): 93-103.
Altunsoy, S., Çimen, O., Ekici, G., Atik, A. D., & Gökmen, A. An assessment of the factors that influence biology teacher candidates’ levelsof academic self-efficacy. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2010.2(2), 2377-2382.
Abdolmaleky, S., Abdolmaleky, J., & Hoseiny Lorgany, M. Structural analysis sources of self-efficacy information, self-efficacy, goal-setting and self-regulation with math performance. Quarterly of Educational Measurement, 2017.7(26), 35-53. Doi: 10.22054/jem.2016.4021. (Persian).
زارع مهدیه، محمدی احمد، آبادی ناصر، پاکگوهر علیرضا. نقش مؤلفههای برنامه ویژهی مدرسه در پیشبینی خودکارآمدی و تربیت شهروندی دانش آموزان. پژوهشهای آموزش و یادگیری، 1401؛ 19(1): 13ـ ۲۴.
احمدی مهدی، آرمند محمد، احقر قدسی. اثربخشی آموزش درسپژوهی بر خودکارآمدی معلمان دورۀ ابتدایی. پژوهشهای آموزش و یادگیری، 1401؛ 19(2): ۱۱۰-۱۲۲.
حاجیلو فتانه، گلابی فاطمه، خدامرادی طوبی. بررسی رابطۀ خودکارآمدی تحصیلی با خودکارآمدی اجتماعی در بین دانشآموزان دوزبانه و عوامل اجتماعی مرتبط با آن (مورد مطالعه: دانشآموزان سال آخر دبیرستانهای شهر شاهیندژ در آذربایجان غربی).پژوهشهای آموزش و یادگیری، 1401؛ 19(1): 1ـ12.
الماسی حسینی، سید صمد. مدیریت کلاس درس. کنفرانس ملی دستاوردهای نوین جهان در تعلیم و تربیت، روانشناسی، https://sid.ir/paper/898052/fa. 1397. حقوق و مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
صفری، حسین. طراحی مدل ارزیابی عملکرد مدارس ابتدایی براساس شاخصهای مدل تعالی سازمانی و وزندهی مدل با روش SWARAمدارس ابتدایی غیردولتی ارائهشده در دومین کنفرانس بینالمللی در مدیریت، حسابداری و اقتصاد.
Jinks ,Jerry& Morgan,Vicky.L. Students' Sense Of Academic Efficacy And Achievement In Science:A Useful New Direction For Research Regarding Scientific Literacy?.The Electronic Journal of Science Education. 1999. Archive of SID www.SID.ir.
جمالی مکیه، نوروزی آزیتا، طهماسبی رحیم. عوامل مؤثر بر خودکارآمدی تحصیلی و ارتباط آن با موفقیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر. مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 1393؛ 13(8)، 629ـ
Fornell, C., & Larcker, D. F. Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 1981.18 (1). 5-39.
Yun, H. The Influence of a Course on Interpersonal Relations and Communication using Group Activities on the Self-efficacy. International Information Institute (Tokyo). Information, 2018. 21(1): 387-397.
I., pournach. M. Investigating the relationship between professional ethics and the quality of work life and their self-efficacy in primary schools in Ardabil. Fifth International Conference on Educational Psychology and Lifestyle, Payame Noor Qazvin University. 2018. (persion).
Kraus, R. M. Cognitive and motivational strategies for reaching individuals with learning disabilities: Developing a toolkit for practitioners (Doctoral dissertation, Union Institute and University). 2007.
Mikkonen K, Kyngäs H & ,Kääriäinen M- Qualitative A (2015). Nursing ’Students Experiences of the Empathy of Their Teachers: A Qualitative Study ,”.(3(20, Advances in Health Sciences Education 20(3).
Sun, J., Lei, K. Direction-setting school leadership practices: A meta-analytical review of evidence about their influence. School Effectiveness and School Improvement, 2015.26(4): 499-523.
Boyd, N., Nowell, B., Yang, Z., & Hano, M. C. Sense of community, sense of community responsibility, and public service motivation as predictors of employee well-being and engagement in public service organizations. The American Review of Public Administration, 2018.48(5): 428-443.
Williams, C. Psychological Well-Being, Occupational Thriving, and Positive Interpersonal Relationships (Doctoral dissertation, Fuller TheologicalSeminary, School of Psychology). 2019.
Festco, T., & McClure, J. Educational psychology: An integrated approach to classroom decisions. New York: Pearson. 2005.
Liu, C., Cheng, Y., Hsu, A. S., Chen, C., Liu, J., & Yu, G. Optimism and self-efficacy mediate the association between shyness and subjective well-being among Chinese working adults. PloS one, 2018.13(4): e0194559.
Sagone, E., De Caroli, M. E., Indiana, M. L., & Fichera, S. L. O. Psychological Well-Being and Self-Efficacy in Life Skills among Italian Preadolescents with Positive Body Esteem: Preliminary Results of an Intervention Psychology, 2018.9(06): 1383.
36. Abbasova, L. I. The model of development of a professional competence of future teachers on the basis of a personality- centered approach, SHS Web of Conferences.113, 00012, ICTP 2021.