طراحی نظام نشانگرهای سنجش عملکرد مربیان در محیط‌های یادگیری الکترونیکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیار بخش تخصصی پژوهش و سنجش؛ دانشکده روان شناسی و علوم‌تربیتی؛ دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه برنامه های آموزشی و درسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران

چکیده

مقدمه: طراحی و اجرایی‌سازی نظام سنجش عملکرد پویا، عادلانه و یکپارچه، موثرترین راهبرد و مفیدترین فعالیت برای هدایت فعالیت‌های فردی، گروهی و سازمانی و ایجاد زمینه‌ تحول برای حرکت به سمت شکل‌دهی و تقویت گفتمان متناسب‌سازی مزایای رفاهی و حقوق دریافتی براساس کیفیت عملکرد و ارزش افزوده در سطح خُرد و کلان است. از آن‌جا که عملکرد بهینه سرمایه‌های انسانی، تابعی از کمّیت و کیفیت نظام نشانگرهای سازمانی است، طراحی نظام نشانگرهای سنجش عملکرد از الزامات اساسی به شمار می‌رود. هدف از اجرای پژوهش حاضر، تدوین نظام نشانگرهای سنجش عملکرد مربیان در محیط‌های یادگیری الکترونیکی است. به عبارت دیگر در این مطالعه تلاش می‌شود تا عوامل، ملاک‌ها و نشانگرهای مناسب برای ارزشیابی عملکرد مربیان در محیط‌های یادگیری الکترونیکی شناسایی و دسته‌بندی شود.
روش: برای تدوین چارچوب مناسب ارزشیابی عملکرد مربیان‌، از رویکرد کیفی و روش نظریه برخاسته‌ از داده‌ها در سطح نظم‌دهی مفهومی استفاده شد. بدین‌منظور، با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند از نوع ملاکی، مصاحبه‌ی نیمه‌ساختاریافته با سه زیرگروه مؤسسین، مدیران آموزشی و مربیان با تجربه انجام شد. اشباع داده‌ها به عنوان شاخص کفایت داده‌ها پس از مصاحبه با 11 نفر از شرکت‌کنندگان به دست آمد. پس از پیاده‌سازی مصاحبه‌ها، متن آنها تایپ شده و وارد نرم افزار MAXQDA2020 شد و کُدگذاری در سطح کدگذاری باز انجام شد..
نتایج: یافته‌ها، به تدوین نظام‌ نشانگرهای ارزشیابی عملکرد مربیان در قالب 116 نشانگر، 19 ملاک و 5 عامل ارتباطی شامل ملاک‌های (ارتباط دوستانه با فراگیر، مهارت گفتمان و تعامل با فراگیربا خانواده با مجموعه)، تربیتی شامل ملاک‌های (نگاه متعهدانه به تربیت، الگوی راهبری، کشف و ارتقاء قابلیت‌های فراگیر)، فردی شامل ملاک‌های (نظم، خلق خوش، خلاق و نوآور، بانشاط و پرانرژی)، آموزشی شامل ملاک‌های (روش تدریس، دانش برنامه‌نویسی، شوق یاددهی-یادگیری، مدیریت کلاس)، و سازمانی شامل ملاک‌های (انجام شرح وظایف، مسئولیت پذیری، سازمان پذیری، همسانی با ارزش‌های مجموعه، استفاده از بسترهای ارتباطی مجموعه) منجر گردید. به منظور اطمینان‌پذیری یافته‌ها از روش‌های بازبینی نتایج توسط مطلعان مجموعه و درگیری طولانی مدت و روش ممیزی بیرونی استفاده شد
بحث و نتیجه گیری: با توجه به جامعیت نظام نشانگرهای تدوین‌شده، می‌توان از آن‌ها برای ارزشیابی عملکرد معلمان و مربیان در محیط یادگیری الکترونیکی استفاده کرد. در راستای طراحی نظام نشانگرهای سنجش عملکرد، پیشنهاد می‌شود نظام مشوق‌های سازمانی مبتنی بر کیفیت عملکرد و ارزش‌آفرینی مربیان و نتایج برآمده از ارزشیابی عملکرد طراحی و اجرایی‌سازی شود. استفاده از این راهبرد می‌تواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر ایجاد و تقویت نشاط و پویایی درون‌سازمانی و ارتقای بهره‌وری فردی، گروهی، سازمانی و ملی اثرگذار شده و فرهنگ و گفتمان متناسب‌سازی مزایای رفاهی و حقوق دریافتی براساس کیفیت عملکرد و ارزش افزوده را درسطح خرد و کلان ایجاد و نهادینه‌ نماید.

کلیدواژه‌ها