بررسی تطبیقی فلسفه تعلیم و تربیت رسمی کشورهای ایران، آمریکا، ترکیه و فرانسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 هیئت علمی دانشگاه شاهد گروه علوم تربیتی

چکیده

مقدمه: هدف اصلی این پژوهش بررسی تطبیقی فلسفه تعلیم و تربیت ایران، آمریکا، فرانسه و ترکیه در جهت شناخت عمیق‌تر هر یک از آنها و ارائه پیشنهادهایی برای اندیشمندان حوزه تربیت در ایران است.
روش: روش پژوهش حاضر از نوع تحلیل اسنادی بوده که با بررسی اسناد رسمی ملی و بین‌المللی کشورهای مورد تطبیق انجام شده است. پس از آن با استفاده از رویکرد تطبیقی کیفی چهار مرحله‌ای بردی، مراحل تطبیق انجام شده است.
نتایج: یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که کشور ایران در میان این چهار کشور تنها کشوری است که مبانی، اصول و اهداف تربیتی خود را به صورت سندی مدوّن در آورده است. عنصر محوری فلسفه تعلیم و تربیت ایران، دین اسلام است و مبانی، اصول و اهداف هر کدام ذیل آن تبیین شده‌اند. در کشورهای آمریکا، فرانسه و ترکیه، شاهد محورهای دینی فلسفه تعلیم و تربیت نبوده و در هر کدام، دموکراسی، آزادی و سکولاریسم پایه و اساس هستند. از مهم‌ترین اشتراکات میان هر چهار کشور در مبانی تعلیم و تربیت، تعریف کلی تربیت و از مهم‌ترین افتراقات هر سه کشور محوریت عنصر دینی در کشور ایران و لیبرالیسم در سه کشور دیگر است.
بحث و نتیجه گیری: ایران در زمینه نگارش مبانی نظری تعلیم و تربیت نسبت به سایر کشورها که صرفا اسنادی بر اساس قوانین اساسی آنهاست، شفاف‌تر و مستدل‌تر عمل کرده است. با توجه به الهام اسناد تربیتی سه کشور دیگر از قانون اساسی و کوتاه مدت بودن آنها، نسبت به اسناد ایران بیشتر ناظر به عمل هستند.

کلیدواژه‌ها