درک تجربه زیسته علل گریز از مدرسه دانش‌آموزان متوسطه دوره اول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره گرایش توانبخشی، گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خمینی شهر، خمینی شهر، اصفهان، ایران.

2 استادیار، گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خمینی شهر، خمینی شهر، اصفهان، ایران.

چکیده

مقدمه: یکی از اهداف تعلیم و تربیت، پروراندن افرادی سالم، همراه با بهداشت روانی و جسمانی است و توجه لازم نسبت به این موضوع یقیناً در سرنوشت افراد تأثیری به سزا خواهد داشت. اما مسائل و مشکلات متنوعی در ابعاد آموزشی و تربیتی گریبان گیر نظام آموزشی جوامع است. هدف از پژوهش حاضر درک تجربه زیسته علل گریز از مدرسه دانش‌آموزان متوسطه دوره اول بود.
روش: این پژوهش، مطالعه ­ای کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش‌آموزان پسر متوسطه دوره اول اصفهان در سال تحصیلی 1399بود که تجربه گریز از مدرسه را داشته‌اند. نمونه پژوهش بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند از بین دانش‌آموزان پسر ناحیه 2 شهر اصفهان انتخاب شدند و  تا اشباع داده‌ها یعنی زمانی که موضوعات جدیدی به دست نیاید ادامه یافت.پژوهش از نوع مصاحبه‌ی نیمه ساختاریافته و به شیوه‌ی گفتگوی دوطرفه بهره گرفته شد.مدت مصاحبه‌ها بین 30-60دقیقه بود. برای اجرای این پژوهش از سؤالات و پرسش‌های باز پاسخ جهت مصاحبه با نمونه تحقیق استفاده شد. با استفاده از روش کلایزی اطلاعات مصاحبه‌ها موردبررسی قرار گرفت.
نتایج: با توجه به 13 مصاحبه‌ی انجام ‌شده، پنج هسته‌ی اصلی و مرکزی تأثیرگذار در گریز از مدرسه به دست آمد.که هسته‌های مرکزی شامل پیامدهای نظام آموزشی، منظومه آسیب‌زای خانواده، بستر آسیب‌زای جامعه، عوامل آسیب‌زای فردی و آسیب‌پذیری همسالان بود که هر یک پنج از هسته­ ی اصلی نیز خود به چند کد محوری و یک کد هسته ای طبقه بندی شدند.
بحث و نتیجه‌گیری: مدرسه­ گریزی محصول مشترک خانواده و اجتماع است و عوامل فردی و گروه همسالان در تشدید مدرسه ­گریزی اثرگذار هستند.

کلیدواژه‌ها