روایت پژوهی فرهنگ یادگیری کودکان در مدرسه با توجه به نیاز ویژه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم تربیتی،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

2 دانش آموخته دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه شاهد

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد، فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه خوارزمی

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با استفاده از روایت معلم به بررسی فرهنگ یادگیری کودکان در مدرسه با توجه به نیاز ویژه (ناشنوا و نیم شنوا) پرداخته است.
روش: پژوهش به شیوه تحلیل روایی صورت گرفت. اابزار گردآوری داده­ ها برگرفته از فرم تهیه شده توسط محقق است که نتایج آن از یادداشت­های روزانه، شرح حال­ نویسی، ضبط تجربیات شخصی معلم کودکان با نیازهای ویژه (ناشنوا و نیم شنوا) طی یک سال تحصیلی بدست آمده­ است. در این تحقیق ابتدا متن به صورت کامل خوانده ­شده ­است و در حین خواندن مفاهیم اصلی کد گذاری شده­ اند سپس کدها با توجه به دلالت­ های معنایی که داشته­اند در مقوله ­های مختلف با توجه به اشتراک معنا قرار داده شده ­اند. آن­گاه با توجه به قرابت مقوله ­ها مضمون اصلی انتخاب شده ­اند و در مرحله آخر پس از مرور مضمون ­ها چارچوب مفهومی ارائه گردید.
یافته ها و نتیجه گیری: یافته ها مبین آن است که در حوزه درک فرهنگ یادگیری کودکان با نیاز ویژه، مولفه ­های؛ یادگیری دانش ­آموز، برقراری ارتباط با وی، توجه به ظرفیت ذهنی یادگیرنده و هماهنگی تدریس با او نقش بنیادی دارند بر این اساس به منظور ارتقا فرهنگ یادگیری کودکان مدارس مذکور، توجه به عواملی چون؛ علاقه و گرایش متقابل دانش آموز و معلم، ارتباط موثر با یادگیرنده دارای نیاز ویژه، رفع یک­ جانبه نگری ذهنی و رفتاری از جمله موارد قابل توجه می باشد.
 

کلیدواژه‌ها


1- افروز غلامعلی. کودکان استثنایی کیستند؟ آموزش و پرورش استثنایی چیست؟. فصلنامه پیوند 1381؛ 286: 8- 20.
2- Bruner JS. The culture of education. 7th ed. Cambridge، MA: Harvard University Press; 1997.
3- افروز غلامعلی. گذری بر آموزش و پرورش استثنایی. فصلنامه روان­شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران 1346؛ 32: 13- 24.
4- عبداللهیان نامدار. ضرورت توجه به آموزش و پرورش استثنایی. مجله تعلیم و تربیت استثنایی 1391؛ 112: 5- 6.
5- فاضلی نعمت اللّه. بررسی تطبیقی‌ فرهنگ‌ دانشگاهی ایران و فرهنگ دانـشگاهی بـریتانیا:مـطالعه انسان‌شناختی در علل ناکارآمدی آموزش دانشگاهی در ایران. نامه انسان‌شناسی 1386‌؛ ‌1 (3): 93- 123.
6- سرکارآرانی محمد رضا. آموزش به مثابه‌ فرهنگ‌. تـهران‌: مـنادی تـربیت؛ 1388.
7- فـراستخواه مـقصود. دانشگاه و آموزش عالی: منظرها جهانی و مسئله‌های ایرانی‌. تهران‌: نشر‌ نی؛ 1389
8-عطاران محمد، لرکیان مریم‌، فاضلی نعمت الله، علی عسگری مجید. شناسایی فرهنگ برنامه درسـی یـادگیری الکـترونیکی. یک مطالعه‌ موردی‌ در‌ ایران. مطالعات برنامه درسی آموزش عالی 1390؛ 2 (3): 7- 40.
9-عطاران محمد، عبدلی مصطفی. فرهنگ یادگیری مدرسه عشایر کوچرو: روایتهای یک معلم. مطالعات برنامه درسی ایران 1391؛ 7 (25): 45- 64.
10-کرمی زهره، سراجی فرهاد، معروفی یحیی. برنامه درسی روایت پژوهی و توسعه حرفه­ای دانشجویان دانشگاه فرهنگیان: طراحی الگوی برنامه درسی. نظریه و عمل در برنامه درسی1396؛ 5 (9):69- 104.
11- هالاهان دانیل پی، کافمن جیمز ام. کودکان استثنایی مقدمه­ای بر آموزش­های ویژه. ویرایش 12. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی؛ 1390.
12- برقی اسماعیل. آموزش با سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور. تعلیم و تربیت استثنایی 1385؛ 85: 3- 15.
13- Clandinin DJ, Connelly FM. Narrative inquiry: Experience and story in qualitative research. San Francisco: Jossey-Bass. CA; 2000.
14- خالق پناه کمال. روایت و تحلیل روایت. مجله رادیو1390؛ 39: 40- 53.
15- Rushton SP. Using Narrative Inquiry to Understand a student–Teacher’s Practical Knowledge While Teaching in an Inner-City School. The Urban Revie.2004; 36(1): 61-79.
16- Webster L, Mertova P. Using narrative inquiry as a research method: an introduction to using narrative analysis in learning and teaching. New York، NY: Routledge;2007
17-سجادیه نرگس، آزادمنش سعید. واکاوی کارکردهای رشته فلسفه تعلیم و تربیت از منظر دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران: تحلیل مضمون. علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز1395؛ 23 (1): 107- 130.
18- عابدی جعفری، حسن تسلیمی محمد سعید، فقیهی ابوالحسن، شیخ زاده محمد. تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روش ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی1390؛5 (2):151- 198.
19- میلانی فر بهروز. روان­شناسی کودکان و نوجوانان استثنایی. تهران: نشر قومس؛ 1396.
20- باشعور لشگری مریم. برنامه­ریزی آموزشی برای کودکان ناشنوا با ناتوانی­های چند گانه. تعلیم و تربیت استثنایی 1385، 61: 43- 52.
21- فتحی اقدم قربان، کاکاوند علیرضا. بررسی ارتباط با همسالان درکلاس درس و میزان ترغیب والدین برای ارتباط با همسالان در احساس تنهایی دانش آموزان ناشنوای شهر کرج. پژوهشنامه تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد 1390؛ 29:26- 50.
22- حسن زاده سعید. تربیت شنوایی. تهران: انتشارات سازمان آموزش و پرورش استثنایی؛ 1378.
23- کاکاجویباری علی اصغر. راهنمای آموزش و مشاوره باوالدین کودکان مبتلا به نقص ناشنوا. تهران: انتشارات سازمان آموزش و پرورش استثنایی؛ 1378.
24- نقی­پور مسعود. بررسی رابطه شیوه­های فرزند پروری والدین با سخت رویی فرزندان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن[پایان نامه]. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز؛ 1385.
25- حسین خانزاده عباسعلی. بررسی تحلیلی بدرفتاری­ها و سوء استفاده­های مختلف از کودکان و نوجوانان با آسیب شنوایی. تعلیم و تربیت استثنایی1389؛ 104:38- 46.
26- Vernon M, Andrews JF. the psychology of deafness. NewYork: Longmam, 1990.
27- همایی بهروز. موانع ارتباط اجتماعی ناشنوایان با جامعه و اثرهای آن. پیوند1377؛ 231: 29-33.
28- Steinberg AG, Davila JR, Collazo J, Loew RC, Fischgrund JE. A little sign and a lot of love… attitudes, perceptions, and beliefs of Hispanic families with deaf children. Qual Health Res. 1997;7(2):202-22.
29- Hintermair M. Prevalence of socioemotional problems in deaf and hard of hearing children in Germany. Am Ann Deaf. 2007;152(3):320-30.
30- بیابانگرد اسماعیل. مقایسه مهارت­های احتماعی دانش­آموزان نابینا، ناشنوا و عادی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی1384؛ 15(1): 55-68.
31-موللی گیتا. سخنی با والدین کودکان استثنایی. تعلیم و تربیت استثنایی. 1385؛52: 3- 8.