شناسایی ابعاد و مولفه‌های معلم اثربخش دوره ابتدایی ایران: پژوهش ترکیبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

چکیده

هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های معلم اثربخش دوره ابتدایی ایران بوده است و رویکرد مد نظر در پژوهش به دلیل کاربرد روش کیو از نوع پژوهش‌های آمیخته (کیفی - کمّی) است. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیات ‌علمی دانشکده‌های روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه‌های دولتی تهران بود که از بین آنان 20 نفر به‌صورت ترکیبی به روش‌های نمونه‌گیری؛ هدفمند و گلوله برفی انتخاب گردیدند. عبارات کیو با بررسی 40 سند (29 مطالعه‌ی خارجی، 5 مطالعه داخلی و 6 سند بالادستی) و گفت‌وگو با 6 نفر از صاحب‌نظران حوزه‌ی یاددهی - یادگیری جمع‌آوری گردید. روایی عبارات کیو مورد تائید 3 نفر از صاحب‌نظران قرار گرفت و به روش آزمون مجدد، پایایی آن نیز 0.84 به دست آمد. با استفاده از روش تحلیل عاملی کیو، عمده‌ترین نتایج حاکی از شناسایی و استخراج 7 بعد؛ ویژگی‌های شخصیتی (15 مؤلفه)، ساحت‌های تربیتی (5 مؤلفه)، کاراندیشی (7 مؤلفه)، صلاحیت و شایستگی‌ها (8 مؤلفه)، تدریس مؤثر (13 مؤلفه)، مدیریت کارآمد کلاس (9 مؤلفه) و نظارت و ارزشیابی (8 مؤلفه) به‌عنوان ابعاد و مؤلفه‌های معلم اثربخش دوره ابتدایی ایران، بوده است.
 

کلیدواژه‌ها