تبیین مولفه‌های شایستگی حرفه‌ای معلمان و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش و پرورش ایران

نویسندگان

1 دانشگاه شاهد

2 دانشگاه خوارزمی

3 دانشگاه شهید بهشتی

4 دانشگاه تهران

چکیده

بقاء و کارآمدی نظام‌های آموزشی به دانش‌ و تخصص‌های متنوع، توانایی‌ها و مهارت‌های منابع انسانی به ویژه معلمان آن‌ها بستگی دارد؛ هر چه معلمان از آمادگی، شایستگی و توان‌مندی بیش‌تر برخوردار باشند، سهم بیش‌تری در ارتقای سطح کارآیی نظام‌ها خواهند داشت. پ‍ژوه‍ش‌ ح‍اض‍ر با هدف تبیین مؤلفه‌های شایستگی حرفه‌ای معلمان و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش و پرورش ایران صورت گرفت. روش پژوهش، توصیفی شامل؛ تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتوا و رویکرد آن نیز کاربردی بود. جامعه پژوهشی شامل دو بخش؛ متون مرتبط با شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان و محتوای چهار سند بالادستی نظام آموزش و پرورش (سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران، نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین، برنامه درسی ملی) می‌باشد که با توجه به ماهیت موضوع، از نمونه‌گیری صرف‌نظر و کل جامعه مورد بررسی واقع شده است. ابزارهای اندازه‌گیری، فرم فیش‌برداری و نیز سیاهه تحلیل محتوای محقق‌ساخته بود. داده‌های اسنادی به شیوه کیفی و داده‌های تحلیل محتوی با استفاده از شاخص‌های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفتد. ع‍م‍ده‌‌ت‍ری‍ن‌ ی‍اف‍ت‍ه‌‌ه‍ای‌ پ‍ژوه‍ش‌ بیانگر آن است که: 1. چارچوب مفهومی شایستگی معلمان را می‌توان بر اساس مدارک و مستندات مرتبط در پنج مؤلفه دانش، نگرش، مهارت، توانایی و ویژگی‌های شخصیتی تدوین نمود. 2. میزان توجه به مولفه های شایستگی در اسناد بالادستی آموزش و پرورش متفاوت است به طوری که بیشترین تاکید بر مؤلفه ویژگی‌های شخصیتی و کمترین تاکید بر مؤلفه توانایی شده است. 3. در بین اسناد مورد بررسی، بیشترین ضریب اهمیت مربوط به سند چشم انداز بیست ساله (0.37) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به سند تحول بنیادین (0.14) بوده است. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر که حاکی از نامتوازن بودن توزیع مؤلفه‌های تبیینی و توجه نامتناسب محتوای اسناد بالادستی آموزش و پرورش است، بازنگری در ویراست‌های آتی آن‌ها در راستای توجه بیشتر به مؤلفه‌های کمتر مورد توجه، به عنوان حلقه‌ی مفقوده ضروری به شمار می آید.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار