بررسی دیدگاه‌ اعضای انجمن‌های علمی کشور درباره ویژگی‌های ماهیتی علم

نویسندگان

چکیده

هدف این مقاله بررسی چگونگی درک و توصیف اعضای انجمن‌های علمی فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و زمین‌شناسی کشور از جنبه‌های مختلف ماهیت علم است. این جنبه‌ها عبارتند از موقتی بودن علم، مبنای تجربی علم، خلاقیت در علم، نقش ذهنیت در علم، تاثیر مسائل اجتماعی و فرهنگی بر علم، نقش مشاهده و استنتاج و نظریه و قانون علمی. آزمودنی‌های این پژوهش شامل 19 نفر از اعضای انجمن‌های علمی کشور هستند. برای گردآوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه بازپاسخ استفاده شده و روش مقوله‌بندی نیز جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها به کار گرفته شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که اعضای انجمن‌های علمی کشور در پنج مولفه موقتی بودن، مبنای تجربی، خلاقیت، ذهنیت و مشاهده و استنتاج، برداشت‌ها و توصیفاتی همسو با اندیشه‌های جاری از ماهیـت علم دارند. با این حال در دو مولفه تاثیر مسائل اجتماعی و فرهنگی بر علم و همچنین تمایز بین نظریه و قانون علمی و نقش و جایگاه هر یک در تولید و گسترش معرفت علمی، نظراتی گاه متفاوت با مولفه‌های پذیرفته شده ماهیت علم نشان می‌دهند.

کلیدواژه‌ها