نقد و ارزیابی محتوای کتاب درسی معارف اسلامی(دین و زندگی) دوره‌ی پیش‌دانشگاهی از دید صاحب‌نظران و دبیران

در پژوهش حاضر که از نوع ارزشیابی است، از دید 10 صاحب‌نظر برنامه‌ریزی درسی و موضوعی حوزه و دانشگاه و 32 دبیر مجرب این حوزه،  کتاب معارف اسلامی(دین و زندگی) دوره‌ی پیش‌دانشگاهی با هدف بررسی میزان تناسب محتوی با مؤلفه‌های مندرج در راهنمای برنامه‌ی درسی و نیز نارسایی‌های احتمالی و نقاط قوت، مورد نقد و ارزیابی قرار گرفت. در اجرا بر اساس رویکرد کیفی برای گردآوری داده‌ها، از پرسش‌نامه‌ی بازپاسخ و مصاحبه (پاسخ‌دهندگان؛ درک، تفسیر و تحلیل خود را در مورد هر محور، به ‌شکل تشریحی ارائه کردند) استفاده شده است. با استناد به یافته‌های پژوهش، می‌توان در برخی مؤلفه‌ها، نظرات انتقادی و اصلاحی (نه به معنای عدم توفیق برنامه) و در برخی دیگر، تأیید منابع مختلف اطلاعاتی را مشاهده کرد. یافته‌ها نشان داده؛ محتوای کتاب، به‌گونه‌ای تهیه شده که با شرایط و نیاز‌های زمانی مخاطبان، قابل تجدیدنظر است به‌علاوه رویکردی که مبتنی بر افراط یا تفریط در آموزه‌‌های دینی باشد نیز در آن، مشاهده نمی‌شود از سوی دیگر چنین انتقاد شده که سنت و سیره‌ی عملی معصومین (علیهم‌السلام) کمتر مورد توجه قرار گرفته و اگرچه محتوای دروس با زندگی روزمره‌ی دانش‌آموزان مرتبط است اما ارائه نمونه‌ها و الگوهایی از علما و شخصیت‌های برجسته‌ی معاصر نیز مطالب کتاب را کاربردی‌تر خواهند کرد. اظهار نظرها، نشان داد که یکی از  نکات مثبت کتاب، تلفیق مفاهیم قرآنی و معارف اسلامی است که گویای اصالت قرآن و منشاء پیدایش معارف اسلام از سوی خدا و سپس پیامبر و ائمه‌ی اطهار (علیهم‌السلام) است. منابع اطلاعاتی بر نقش دبیران دینی و بازآموزی و ارتقاء حرفه‌ای آن‌ها نیز تأکید بسیاری نموده‌اند.