تبیین چارچوب مفهومی ابعاد و مولفه های برنامه درسی خودباورانه و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش و پرورش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد

چکیده

خودباوری انتخاب، انگیزش، تلاش و پشتکار، دانش اموزان را تحت تاثیر قرار می‌دهد بر این اساس لزوم توجه به خودباوری و مولفه های ان در برنامه درسی مدارس از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تبیین چارچوب مفهومی ابعاد و مولفه‌های برنامه درسی خودباورانه و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی نظام آموزش و پرورش انجام شد. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی شامل؛ تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتوا کمی می باشد. جامعه پژوهش چهار سند بالادستی نظام آموزش و پرورش ایران می‌باشد؛ با توجه به ماهیت موضوع از نمونه‌گیری صرفنظر و کل جامعه بررسی شد. ابزارهای اندازه‌گیری فرم فیش‌برداری و سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته است. داده‌های اسنادی به شیوه کیفی و داده‌های تحلیل محتوا با استفاده از شاخص‌های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون بررسی شد. نتایج پژوهش نشان داد:1. چارچوب مفهومی برنامه درسی خودباورانه را می‌توان در سه مؤلفه شناخت، مهارت فردی و مهارت بین فردی دسته‌بندی کرد. هر کدام از این مؤلفه‌ها نیز به چندین خرده مؤلفه تقسیم می‌شود.مولفه شناخت شامل سه خرده مولفه دانش، نگرش و کنش، مولفه مهارت فردی شامل دو مولفه خوداگاهی و مدیریت خود و مولفه مهارت بین فردی شامل دو خرده مولفه دگرآگاهی و مدیریت بین فردی می باشد.هر کدام از این خرده مولفه ها نیز از شاخص های مختلفی تشکیل شده است. 2. میزان توجه به مؤلفه‌های برنامه درسی خودباورانه در اسناد بالادستی متفاوت است به‌طوری که بیشترین تأکید بر مؤلفه شناخت و کمترین تأکید بر مؤلفه مهارت بین فردی بوده است.3. در بین اسناد مورد بررسی بیشترین ضریب اهمیت مربوط به سند برنامه درسی ملی(093/) و کمترین مربوط به سند چشم انداز ایران 1404(053/ ) بوده است. بر این اساس پیشنهاد می شود سیاست گذاران اموزشی و برنامه ریزان درسی در ویراست های اتی اسناد بالادستی به مولفه های کمتر توجه شده برنامه درسی خودباورانه، عنایت بیشتری داشته باشند.
.

کلیدواژه‌ها