تاریخ اجتماعی آموزش هنر در شهر رشت طی نیمه اول قرن 14 شمسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ...

2 عضو هیئت علمی گروه نقاشی دانشگاه سوره

چکیده

مقدمه: تاریخ نقاشی نوگرای ایران در دهه‌های 40 و 50 شمسی شاهد نسل پرتعداد و موفقی از هنرمندان گیلانی است که تعدادی از ایشان مقدمات یادگیری هنر را در رشت گذرانده بودند، حال مسئله اصلی این پژوهش این است با توجه به این تعداد هنرمند شاخص و تأثیرگذار و علی‌رغم نبود رشته‌های رسمی و تخصصی آموزش هنر در نیمه اول قرن چهاردهم در رشت، چه آموزگاران یا نهادهایی وجود داشته‌اند که باعث ایجاد انگیزه، کشف استعداد و آموزش به این نسل شدند؟
روش: این پژوهش به روش توصیفی و تاریخی با کنکاش در تاریخ اجتماعی به مسئله‌ی شناخت بستر فرهنگی شهر رشت و شناخت اولین اشخاص تأثیرگذار در آموزش هنر این شهر در نیمه اول قرن 14 شمسی می‌پردازد. ابزار پژوهش به روش تاریخی و با مطالعه اسناد در کتابخانه و پژوهشکده و مصاحبه انجام گرفته است.
نتایج: یافته‌های پژوهش حکایت از این دارد که آموزش هنر در رشت در دهه‌های آغازین قرن 14 شمسی از دو مجرای رسمی و غیررسمی به‌طور همزمان آغاز شده است، در بخش رسمی، هرچند رشته‌های تخصصی هنر وجود نداشتند اما آموزش هنر به‌صورت تک‌درس و فوق‌برنامه در دانشسرا و مدارس و با حضور معلمانی که نقاش بودند انجام می‌گرفت و در بخش غیررسمی آموزش توسط نقاشان تحصیل‌کرده‌ای که از روسیه به رشت آمده بودند انجام می‌شد.
بحث و نتیجه‌گیری: علی‌رغم فقدان رشته‌های تخصصی هنر در نهادهای آکادمیک شهر رشت در نیمه اول قرن چهاردهم، حضور و فعالیت هنرمندان مستقل باعث جذب و پرورش نسلی از هنرمندان نوگرا در دهه‌های 40 و 50 ایران شد که نشان‌دهنده اهمیت جریان‌های موازی با آموزش رسمی در نظام فرهنگی و آموزشی گیلان دارد، همان‌گونه که یافته‌های پژوهش در شهر رشت نشان دادگاه تأثیر این گروه‌ها و کانون‌ها می‌تواند منجر به کشف، بارور شدن و تقویت نخبگان متعدد فرهنگی و هنری شود.

کلیدواژه‌ها