اثربخشی موسیقی درمانی بر اشتیاق و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان پسر مبتلا به اختلال طیف اوتیسم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، زنجان، ایران

2 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، قم، ایران

3 مربی گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران،

چکیده

مقدمه: کودکان مبتلا به اوتیسم در مدرسه اغلب در معرض تکالیفی قرار می‌گیرند که برای آنان چالش‌برانگیز است و به آن اشتیاقی ندارند و این موضوع سرزندگی تحصیلی آنان را کاهش می‌دهد. لذا ضرورت ارائه‌ی مداخله‌ای که بتواند اشتیاق و سرزندگی تحصیلی این کودکان را بهبود بخشد، احساس می‌شود. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی موسیقی‌درمانی بر اشتیاق و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان پسر مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بود.
روش: پژوهش کاربردی حاضر به روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون_پس‌آزمون با دوره‌ی پیگیری انجام شد. جامعه‌ی آماری پژوهش را دانش‌آموزان پسر مبتلا به اختلال طیف اوتیسم مشغول به تحصیل در شهر مشهد در سال تحصیلی 1400-1399 به تعداد 80 نفر همراه مادرانشان تشکیل دادند. به‌منظور اجرای پژوهش 34 مادر-پسر اوتیسم به‌صورت دردسترس انتخاب و تصادفاً در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند و پیش‌آزمون به‌وسیله پرسشنامه اشتیاق تحصیلی (AES) و پرسشنامه سرزندگی تحصیلی (AVQ) اجرا شد. گروه آزمایش تحت 10 جلسه 90 دقیقه‌ای و هفتگی موسیقی درمانی قرار گرفتند. گروه گواه در این مدت در لیست انتظار بودند. پس از اتمام جلسات درمانی و 45 روز پس از آن، دو گروه مجدداً مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌‌ها با استفاده از نسخه 26 نرم‌افزار SPSS و با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند.
نتایج: یافته‌ها نشان داد که اثر متغیر درون‌ گروهی عامل زمان بر اشتیاق تحصیلی (663/0= E) و سرزندگی تحصیلی (761/0= E) معنادار است (05/0p≤). اثر متغیر بین‌گروهی مداخله‌ نیز در افزایش اشتیاق تحصیلی (699/0= E) و سرزندگی (706/0= E) تحصیلی معنادار است (05/0p≤). به‌علاوه، نتایج در مرحله‌ی پیگیری نیز تداوم داشت (05/0p≤).
بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش بیانگر این بود که موسیقی درمانی می‌تواند به‌عنوان یک روش درمانی مناسب در افزایش اشتیاق و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان پسر مبتلا به اختلال طیف اوتیسم مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها