تحلیل جایگاه مؤلفه‌های اساسی آموزش شهروندی در محتوای کتاب‌های درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شاهد

2 دانشگاه قم

چکیده

ه‍دف‌ پ‍ژوه‍ش‌ ح‍اض‍ر ب‍ررس‍ی‌ م‍ی‍زان‌ ت‍وج‍ه‌ ب‍ه‌ مؤلفه‌های اساسی آموزش شهروندی در محتوای ک‍ت‍اب‌ه‍ای‌ درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی است. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و رویکرد آن نیز کاربردی می‌باشد. جامعه پژوهشی شامل چهار عنوان کتاب درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی در سال تحصیلی 97-1396 می‌باشد که با توجه به ماهیت موضوع پژوهش و محدودیت جامعه آماری از نمونه‌گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شده‌اند. ابزار اندازه‌گیری سیاهه تحلیل محتوا بوده و نتایج پژوهش با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. ع‍م‍ده‌ت‍ری‍ن‌ ی‍اف‍ت‍ه‌ه‍ای‌ پ‍ژوه‍ش‌ بیانگر آن است که:1. از مجموع بررسی مدارک و مستندات مرتبط با آموزش شهروندی، پنج مؤلفه اساسی مشارکت فعال، مسئولیت‌پذیری و تعهد، انتقادگری و انتقادپذیری، قانون‌مداری و وطن دوستی احصاء شده است. 2. در م‍ج‍م‍وع‌ 298 مرتبه به مؤلفه‌های اساسی آموزش شهروندی توجه شده است که میزان فراوانی آن در کتاب‌های درسی پایه‌های سوم، چهارم، پنجم و ششم به ترتیب 82، 55، 89، 72 می‌باشد. 3. در بین مؤلفه‌های مورد بررسی مسئولیت‌پذیری و تعهد با میزان بار اطلاعاتی 0.992 و ضریب اهمیت 0.21 بیش‌ترین و وطن‌دوستی با میزان بار اطلاعاتی 0.908 و ضریب اهمیت 19.2 کم‌ترین توجه را به خود اختصاص داده‌اند.
 

کلیدواژه‌ها