آسیب شناسی کیفی آموزش دین و زندگی دوره متوسطه دوم از نظر متخصصان و دبیران درس دین و زندگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: بررسی ها نشان می دهد، تربیت دینی دانش آموزان، در صورتی که از آموزه های الهی و برنامه ای کامل و جامع جهت پرورش تمام ابعاد وجودی متربی، برخوردار باشد، می تواند ضامن سعادت فرد و جامعه گردد؛ اما در این راستا آسیب هایی وجود دارند که مانع تحقق این مهم می شود. مسئله ی پژوهش حاضر این است که آسیب های کیفی مربوط به آموزش دین و زندگی در آموزش و پرورش را شناسایی نماید.
روش: پژوهش حاضر یک تحقیق اکتشافی است که با روش کیفی و تحلیل محتوای کیفی انجام‌شده است. این روش، با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته و با تحلیل محتوای کیفی 13 مصاحبه، از خبرگان حوزه آموزش با تمرکز بر درس دین و زندگی تا اشباع نظری صورت پذیرفت. در این راستا با شناسایی 286 مؤلفه و کد‌گذاری این مؤلفه‌ها به22 مقوله و درنهایت 9 کد محوری دانش آموزان، شیوه تدریس، کتب درسی، الگوهای اجتماعی، والدین، آموزش و پرورش، معلم و فضای مجازی شناسایی گردید‌.
نتایج: تحقیق حاضر باهدف شناسایی آسیب‌های مؤثر بر آموزش دین و زندگی در آموزش و پرورش است. نتایج نشان می‌دهد شیوه تدریس، به‌عنوان مؤثرترین آسیب و با اختلاف قابل‌توجهی به ترتیب فضای مجازی، والدین، آموزش و پرورش و الگوهای اجتماعی از آسیب‌های مؤثر در تدریس دین و زندگی در آموزش و پرورش بوده‌اند و کمترین آسیب عامل دانش آموزان بوده است.
بحث و نتیجه گیری: تجربه سال‌ها تدریس مستقیم درس دینی با عناوین و اسامی مختلف و متمرکز بر محتوای همسان، تکراری و حجیم نشان از عدم موفقیت قابل‌قبول در کیفبت تدریس می شود. پیشنهاد برای جلوگیری از آسیب های فوق، تدریس پنهان به‌عنوان بهترین شیوه تدریس درس دین و زندگی است.

کلیدواژه‌ها