پیش‌بینی ابعاد اضطراب ریاضی بر مبنای باورهای فراشناختی در میان دانش‌آموزان تیزهوش دبیرستانی

هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی ابعاد اضطراب ریاضی بر مبنای باورهای فراشناختی در میان دانش‌آموزان تیزهوش دبیرستانی بود. بدین منظور از بین 928 نفر دانش آموز دبیرستانی جامعه پژوهش، تعداد 183 نفر دانش‌آموز (87 دختر و 96پسر) با روش نمونه‌گیری هدفمند طی آزمون هوشی اوتیس (هوشبهر 120 و بالاتر) انتخاب شدند. از مقیاس اضطراب ریاضی و پرسشنامه باورهای فراشناختی به عنوان ابزارهای پژوهش استفاده شد. روایی ابزارها از طریق تحلیل عاملی و پایایی آن‌ها به وسیله محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، به‌دست آمد. نتایج حاکی از روایی و پایایی قابل قبول ابزارها بود. تحلیل داه‌ها به کمک محاسبه ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه صورت گرفت. نتایج نشان داد؛ بین ابعاد باورهای فراشناختی و ابعاد اضطراب ریاضی، همبستگی معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد؛ باورهای منفی درباره کنترل‌ناپذیری افکار و خطر، می‌تواند ابعاد اضطراب درس ریاض، اضطراب امتحان ریاضی و نگرانی درباره عملکرد ریاضی را تبیین نماید همچنین اطمینان شناختی اضطراب درس ریاضی و خودآگاهی شناختی، بعد احساس منفی در باره ریاضی را تبیین می‌کند. قوی‌ترین پیش‌بینی‌کننده ابعاد اضطراب ریاضی در میان دانش‌آموزان تیزهوش، بعد باورهای منفی درباره کنترل‌ناپذیری افکار و خطر بود. جنسیت از عوامل پیش‌بینی‌کننده اضطراب امتحان ریاضی بود. پژوهش نشان داد؛ با افزایش باورهای فراشناختی منفی، اضطراب ریاضی نیز افزایش می‌یابد. کاربست یافته‌های فوق، ایجاد تغییر در ارزیابی‌ها و باورهای منفی دانش‌آموزان تیزهوش و فراهم ساختن راهبردهای جانشینی برای مقابله با باورهای منفی است.