Designing and validating the curriculum model of media literacy education in the primary course

Document Type : Original Article

Authors

1 Department of Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran

2 Preofessor, Department of Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanitie, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran.

3 Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran

Abstract

Introduction: Given the rapid advances in digital technologies and the simultaneous increase in the use of new media among children, it can be said that the methods of acquiring knowledge are much different from what previous generations experienced. In this age, the importance and effectiveness of the media in relation to the teacher and the educational system are undeniable. Considering the understanding of this necessity based on the extent of the dimensions and the impact of different media on children and adolescents, the present study was conducted with the aim of designing and validating the model of media literacy education course for elementary school.
Method: The research approach is a mixed type (qualitative and quantitative). The synthesis method has been used to compile the model. It has been surveyed by 20 experts to validate it. To conduct research synthesis, 422 cases of research conducted in the period 2012 to 2020 in the field of media literacy curriculum were identified with specific keywords in domestic scientific databases. Among these studies, after several screening stages, based on the study title, abstract and content of the research, 16 study units were eligible to enter the research, respectively. The selected study units were analyzed by content analysis and categorized. The CVR coefficient was used to validate them.
Results: The findings showed that the objectives of the media literacy curriculum should be based on maintaining and strengthening the socio-political system as well as the Iranian-Islamic lifestyle while paying attention to the indicators of media literacy; In compiling content, one should pay attention to media communication concepts and components of critical thinking, critical and cognitive media literacy theories; Also, in teaching-learning methods, it is necessary to use active methods according to the characteristics of the central student and the facilitating role of the teacher based on dialogue and research community; In evaluation methods, it is necessary to use a variety of tests, with emphasis on parenting and metacognitive self-evaluation.
Discussion and Conclusion: The results led to the identification of the characteristics of media literacy curriculum elements as a pattern in which, instead of adapting to a linear and predetermined pattern, emphasis is placed on exploring, sharing, and metacognitively evaluating students' media experiences. The model can be used by primary school teachers and curriculum planners according to the aggregation of the findings of previous research as well as the validation of the extracted features by experts in the field of media literacy education

Keywords


 1- Cheung, C. K. Necessity for media education in early childhood programmes in Hong Kong. International Journal of Media and Information Literacy: 2017; 2(1): 38-45.‏
2- آهنی امینه، زهرا، بورقانی فراهانی، سهیلا، حسنقلی‌پور یاسوری، طهمورث،  طباطبائیان، سید حبیب‌اله. ارائه الگوی تأثیر رسانه ملی در میزان یادگیری علم و فناوری بر اساس دیدگاه مدیران رسانه ملی و نخبگان ارتباطات. نشریه علمی پژوهش‌های آموزش و یادگیری، 1398؛ 16(1): 90-75.
3- انصاری، سعید، سراجی، فرهاد، یوسف‌زاده، محمد رضا. چیستی، چرایی و چگونگی آموزش سواد رسانه‌ای در دوره‌ی ابتدایی.  فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 1400؛ 11(4): 174-127.
4- Hosokawa, R., Katsura, T. Association between mobile technology use and child adjustment in early elementary school age. PloS one, 2018; 13(7): 19-33.‏
5- نصیری، بهاره، بختیاری، آمنه. بررسی و نقد کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای (نظری- فنی حرفه‌ای- کاردانش) پایه دهم دوره متوسطه 1395. فصلنامه رسانه، 1398؛ 30(2): 42-27.
6- حسنی، حسین، عنایتی نوین‌فر، علی، سراجی، فرهاد. ارزیابی آموزش سواد رایانه‌ای در کتاب کار و فناوری پایه ششم ابتدایی از دیدگاه معلمان. نشریه علمی پژوهش‌های آموزش و یادگیری، 1395؛ 13(1): 52-37.
7- Scolari, C. A. Teens, media and collaborative cultures: exploiting teens' transmedia skills in the classroom, Barcelona: Universitat Pompeu Fabra, 2018.
8- Cherner, T., Mitchell, C. Deconstructing EdTech frameworks based on their creators, features, and usefulness. Learning, Media and Technology, 2021; 46(1): 91-116.‏
9- Stix, D. C., Jolls, T. promoting media literacy learning-a comparison of various media literacy models. Media Education, 2020: 11(1): 15-23.‏
10- Potter, W. J. Theory of Media Literacy: A Cognitive Approach, London: Sage publications, 2016.
11- Chen, D. T., Lin, T. B., Li, J. Y., Lee, L. establishing the norm of new media literacy of Singaporean students: Implications to policy and pedagogy. Computers & Education, 2018; 124(1): 1-13.
12- شریفی رهنمو، مجید، سراجی، فرهاد، شریفی رهنمو، سعید. نیازهای سواد رسانه‌ای دانشجویان دوره کارشناسی. مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، 1397؛ 9(18): 93-71.
13- علوی پور، سیدمحسن، عسکری، سیداحمد، خسروی، علیرضا، سروی زرگر، محمد. سیاست‌گذاری سواد رسانه‌ای در ایران: چالش‌ها و ظرفیت‌ها. مطالعات بین‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ، 1399؛ 10(1): 188-165.
14- ترک‌زاده، جعفر، مرزوقی، رحمت اله، محمدی، مهدی، احمدی، حبیب و جوکار، ناصر. تدوین برنامه درسی آموزش سواد رسانه‌ای در راستای بسط امنیت اجتماعی: یک مطالعه کیفی.  رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 1398؛ 10(38): 132-113.
15- محمودی، سیروس. بررسی برنامه درسی دوره ابتدایی و متوسطه اول و دوم بر مبنای توجه به مؤلفه های سواد رسانه‌ای. جامعه فرهنگ رسانه، 1397؛ 7(28): 112-95.
16- عبدالهی، رقیه، اسلامی، ادریس، آفانی، کمال. تحلیل محتوای کتاب درسی تفکر و سواد رسانه‌ای پایۀ دهم بر اساس آموزش سواد رسانه‌ای. تفکر وکودک، 1397؛ 9(2): 47-25.
17- سرفراز، حسین، امین، محسن. ارزیابی انتقادی کتاب درسی تفکر و سواد رسانه‌ای: واسازی معنای متناقض مخاطب. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، 1398؛ 19(10): 157-137.
18- خانیکی، هادی، شاه‌حسینی، وحیده، نوری‌راد، فاطمه. تبیین الگوی آموزش سواد رسانه‌ای در نظام آموزش‌وپرورش. فصلنامه رسانه، 1395؛ 27(1): 21-5.
19- هدایتی، مهرنوش، کوشا، مژگان. مشارکت در «حلقه‌های کندوکاو» و تأثیر آن بر مهارت تفکر انتقادی در سواد رسانه‌ای (انیمیشن). رسانه و فرهنگ، 1396؛ 7(1): 190-171.
20- نصیری، بهاره، بختیاری، آمنه، حسینی، هادی. آموزش سواد رسانه‌ای به دانش آموزان پایه ششم با رویکردی بر تفکر انتقادی. نشریه پژوهش‌ در نظام‌های آموزشی، 1397؛ 12(ویژه نامه): 837-819.
21- کیارسی، سمیه، قائدی، یحیی، ضرغامی، سعید، منصوریان، یزدان. تأثیر اجرای برنامه فلسفه برای کودکان در بالا بردن آگاهی‌های رسانه‌ای دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر دزفول، فصلنامه علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 1395؛ 2(6): 176-153.
22- باهنر، ناصر، چابکی درزابی، رامین. تحلیل سیاست‎های سواد رسانه‎ای در سه نهاد فرهنگی و ارتباطی ایران. مطالعات بین‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ، 1392؛ 3(6): 26-1.
23- هاشمی، شهناز. بررسی نقش رسانه در نظام تربیتی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش: تأکید بر ضرورت آموزش سواد رسانه‌ای. فصلنامه رسانه، 1393؛ 25(4): 18-5.
24- بشیر، حسن، چابکی، رامین. نقش سواد رسانه‌ای در توسعه انسانی: مطالعه موردی کتاب (سیاست‌های اجرایی سازمان صداوسیما و سند تحول وزارت آموزش‌وپرورش). فصلنامه رسانه، 1393؛ 25(4): 80-63.
25- فتح‌آبادی، بهاره، دادگران، محمد، نصیری، بهاره، هاشمی، شهناز. توسعه جامعه دانایی محور با فعالیت منسجم بازیگران سواد رسانه‌ای (مطالعه عناصر سواد رسانه‌ای در اتحادیه اروپا طی سال‌های 2000 تا 2018). مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 1398؛ 11(3): 22-7.
26- نیازی، لیلا، زارعی، اسماعیل، علی‌آبادی، خدیجه. تأثیر آموزش سواد رسانه‌ای مبتنی بر فناوری بر میزان آگاهی دانش‌آموزان. مطالعات رسانه‌های نوین، 1395؛ 7(2): 156-119.
27- اجاق، سیده زهرا، واعظ، سپیده. نقش سواد رسانه‌ای در حل تعارض‌ نقشی- هویتی کودکان مورد مطالعه: مخاطبان کودک کارتون مرد عنکبوتی. مجله جهانی رسانه-نسخه فارسی، 1396؛ 12(1): 39-21.
28- تقی زاده، عباس. اثربخشی آموزش سواد رسانه‌ای بر دانش‌آموزان در شهر کرمان. پژوهش‌های ارتباطی، 1396؛ 24(4): 174-153.
29- عبدلی، جواد، علیزاده، رقیه، حداد، زهرا. بررسی تأثیر آموزش سواد رسانه‌ای بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش آموزان پایه هشتم متوسطه در شهرستان ارومیه. مطالعات رسانه‌ای، 1397؛ 13(1): 132-117.
30- صالح راد، ریحانه، افضل خانی، مریم، علیپور، وحیده. اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر سواد رسانه‌ای بر میزان خلاقیت دانش آموزان. فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 1398؛ 9(3): 171-143.
31- دلاور، علی، خانیکی، هادی، شاه‌حسینی، وحیده. مطالعه موردی اجرای طرح درس سواد رسانه‌ای برای دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی. فصلنامه جامعه فرهنگ رسانه، 1394؛ 4(16): 40-11.
32- دلاور، علی، شاه‌حسینی، وحیده. نقش دوره آموزشی تفکر انتقادی و سواد رسانه‌ای در بازگشایی پیام. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات،  1394؛ 11(39): 95-61.
33- تقی زاده، عباس، کیا، علی‌اصغر. نیازسنجی برنامه آموزش سواد رسانه‌ای در مدارس. مطالعات فرهنگ و ارتباطات، 1393؛ 15(26): 104-79.
34- غفاری، سیاوش. بررسی تجربیات فعالان آموزش سواد رسانه‌ای در ایران (مطالعه‌ی موردی چهار مرکز در تهران). تهران: پایان‌نامه کارشناسی ارشد گروه روزنامه‌نگاری دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی، 1395.
35- اجاق، سیده زهرا. آموزش سواد رسانه‌ای به کودکان: معرفی شاخص‌های محتوای آموزش سواد رسانه‌ای در دبستان. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 1396؛ 14(53): 247-221.
36- حسینی پاکدهی، علیرضا، شبیری، حسنیه السادات. آموزش سواد رسانه‌ای در فضای مجازی (مقایسه وب‌سایت مدیا اسمارتس کانادا و وب‌سایت سواد رسانه‌ای ایران). مطالعات رسانه‌های نوین، 1396؛ 3(9): 76-31.
37- علیقارداشی، عزت، سیفی، محمد، غفاری، خلیل، پویا، علیرضا. معرفت‌شناسی سواد رسانه‌ای در نظام‌های آموزشی کانادا و ژاپن به‌منظور الگوی بومی‌سازی سواد رسانه‌ای در ایران. فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 1398؛ 10(2): 135-115.
38- شریفی، سید مهدی، کرمی نامیوندی، سجاد. بررسی ابعاد آموزش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی کشور. دین و ارتباطات، 1397؛ 25(2): 140-111.
39- صلواتیان، سیاوش، شیخ حسینی، عظیمه. راهکارهای تقویت سواد رسانه‌ای دانش آموزان دبستانی در مصرف انتقادی بازی‌های رایانه‌ای.  پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت، 1396؛ 36(53): 90-67.
40- رحیمی، رضا، سلطانی فر، محمد، عزیزآبادی فراهانی، فاطمه، زمانی مقدم، افسانه، نصیری، بهاره. مقایسه نظرات نخبگان و مجریان در خصوص الزامات آموزش سواد رسانه‌ای (با رویکرد فرهنگی) به دانش آموزان ابتدایی. مدیریت فرهنگی، 1395؛ 10(3): 49-31.
41- صلواتیان، سیاوش، حسینی، سید بشیر، معتضدی، سینا. طراحی الگوی آموزش سواد رسانه‌ای به نوجوانان. مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 1396؛ 6(10): 75-50.
42- Hedges, L. V., Cooper, H. Research synthesis as a scientific process. . New York: Russell sage foundation, 2009.
43- Sandelowski, M., Barroso, J. Handbook for synthesizing qualitative research. New York: Springer publishing company, 2006.