آسیب شناسی تربیت دینی در عصر جهانیشدن و راهکارهای تعامل پویا با آن

نویسندگان

چکیده

در پژوهش حاضر، آسیب‌شناسی تربیت دینی در عصر جهانی شدن در حوزه تربیت دینی هدف قرار گرفته است. روش انجام پژوهش، تحلیل اسنادی بوده به منظور گردآوری داده‌های لازم جهت پاسخ به سؤال‌های پژوهش، اسناد موجود و مرتبط با موضوع جهانی شدن و تربیت دینی با استفاده از فرم گردآوری داده‌ها جمع‌آوری و به شیوه کیفی تجزیه و تحلیل شده است. عمده‌ترین یافته‌های پژوهش عبارتند از: جهانی شدن از پدیده‌های شاخص زمان حاضر است که ماهیت آن به واسطه سیال، در حال تحول و جدید بودن، مبهم است با این وجود می‌توان آن را فرآیندی، اجتماعی دانست که در آن قید و بندهای جغرافیایی که بر روابط اجتماعی و فرهنگی سایه افکنده از بین رفته و مردم به طور فزاینده از کاهش این قید و بندها، آگاه می‌شوند. در خصوص تربیت دینی در عصر جهانی شدن باید اذعان داشت؛ تربیت حقیقی از چهار مؤلفه؛ تبیین، عرضه معیارها، تحرک درونی و نقادی برخوردار است. دین مجموعه گزاره‌های توصیفی و تجویزی است که از طرف خداوند به انسان داده شده و دینی بودن نیز، ناظر به دگرگونی‌هایی است که در وجود فرد به واسطه دین به وجود آمده و اعتقادی و فکری، تجربه و التزام درونی و عمل از ویژگی‌های آن است. چالش‌های احتمالی جهانی شدن برای تربیت دینی؛کاهش میزان کنترل مدارس بر آموختهها، کیفیت و جهت‌گیری‌های آموزشی و تربیتی دانش‌آموزان، تضعیف تمایل به ایمان معنوی و رشد فرهنگ انسانی در اثر رواج مصرف‌گرایی، مد و شیء پرستی، رواج دنیاگرایی و دین‌زدایی، تأکید بر جهت‌گیری غیردینی به دلیل تهی شدن جامعه از معنویت و تحمیل آن بر جوامع مختلف، تضعیف نقش دین در زندگی روزمره، ترویج نظام ارزشی متکی بر قرارداد اجتماعی، خصیصه ساخت شکنی و... می‌باشد. عمده‌ترین راهکارهای تعامل پویا با چالش‌های مذکور در حوزه تربیت دینی، شامل  کاربرد اصل تعقل و پرهیز از سطحی‌نگری، شناختن تمایلات و تمنیات فطری و پرهیز از افراط و تفریط، توجه به ارزش‌های عمیق انسانی، توجه به وحدت و یکپارچگی‌‌ در بینش، منش و...، مهرورزی و محبت، تقوای حضور و بهره‌گیری از عنصر زیبایی شناختی، است.

کلیدواژه‌ها