2024-03-28T21:04:39Z
https://tlr.shahed.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=343
پژوهشهای آموزش و یادگیری
2345-2196
2345-2196
1384
3
1
اثرآموزش خودگردانی در یادگیری (راهبردهای گزارشنویسی و تهیه نمودار) درس ریاضی دانشآموزان دختر سال اول دبیرستان
سعیده
حمیدی
هدف اصلی این پژوهش، بهبود عملکرد ریاضی دانشآموزان دختر سال اول دبیرستان از طریق آموزش راهبردهای خودگردانی در یادگیری (گزارشنویسی و تهیه نمودار) و همچنین بهبود میزان خودگردانی دانشآموزان است. به این منظور از آزمون هوش ریون برای کنترل متغیر هوش، از آزمون خودگردانی جهت سنجش میزان خودگردانی واز آزمون معلم ساخته برای سنجش عملکرد ریاضی استفاده شد. نمونه تحقیق 60 نفر از دانشآموزان دختر سال اول یک دبیرستان بودند. این دانشآموزان از منطقه 10 آموزش و پرورش شهر تهران که در درس ریاضی و خودگردانی ضعیف بودند انتخاب شدند. دانشآموزان بهطور تصادفی به چهار گروه 15 نفری که یک گروه بهعنوان گروه کنترل و سه گروه بهعنوان گروه آزمایشی اول، دوم و سوم بودند تقسیم شدند. به گروه کنترل, هیچ آموزشی داده نشد. به گروه آزمایشی اول, راهبرد گزارشنویسی، به گروه آزمایشی دوم, راهبرد تهیه نمودار و به گروه آزمایشی سوم, ترکیبی از هر دو راهبرد آموزش داده شد. نتایج بهدست آمده از این پژوهش نشان داد دانشآموزانی که از روش ترکیبی هر دو راهبرد گزارشنویسی و تهیه نمودار استفاده کردند، بهطور معناداری میزان خودگردانی و عملکرد ریاضی بالاتری نسبت به دانشآموزان گروههای گزارشنویسی تهیه نمودار و کنترل از خود نشان دادند.
ریاضی، دانشآموز
2005
08
23
1
12
https://tlr.shahed.ac.ir/article_2141_b02f6e183b6dd4bd8e3345789a7e4b14.pdf
پژوهشهای آموزش و یادگیری
2345-2196
2345-2196
1384
3
1
بررسی ویژگیها و مهارتهای مدیریت زمان در مدارس راهنمایی شهر تهران و مقایسه آن با وضع مطلوب
ناصر
جواهریزاده
در این پژوهش, بررسی ویژگیها و مهارتهای مدیریت زمان در مدیران مقطع راهنمایی نظام آموزش و پرورش و مقایسه آن با وضع مطلوب مد نظر قرار گرفته است. بدینمنظور, نمونهای مرکب از 177 مدیر مدرسه راهنمایی در مناطق مختلف شهر تهران با استفاده از سه ابزار بررسی اسناد و مدارک، مصاحبه, و پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفت و اطلاعات بهدست آمده با استفاده از آزمون «تی» وابسته و تجزیه و تحلیل عاملی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بهدست آمده حاکی است که ویژگیهای مدیریت زمان که در پژوهشهای دیگران مورد تأیید قرار گرفته با اندک تغییر در مدیریت مدارس راهنمایی نیز مورد تأیید است. همچنین بین وضع مطلوب و موجود مدیریت زمان, تفاوت معناداری وجود دارد. در پایان مقاله نیز پیشنهادهایی به منظور بهبود مدیریت زمان ارائه گردیده است.
مدیریت زمان
مدرسه راهنمایی
2005
08
23
13
28
https://tlr.shahed.ac.ir/article_2143_475e70d6aa357fea52f34b2f38b94b25.pdf
پژوهشهای آموزش و یادگیری
2345-2196
2345-2196
1384
3
1
بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با ویژگیهای شخصیتی آنان
احمد
عابدی
حمید رضا
عریضی
مهدی
سبحانینژاد
پژوهش حاضر تحت عنوان؛ بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با ویژگیهای شخصیتی آنان بهدنبال تعیین رابطه و سهم نسبی انواع متغیرهای شخصیتی در تبیین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشآموزان بوده است. به همین منظور180 نفر نمونه با روش طبقهای متناسب با حجم و تصادفی ساده از بین جامعه دانشآموزان دوره متوسطه شهر اصفهان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتهاند. بخشی از نتایج بهدست آمده حاکی از آن است که از بین عوامل شخصیتی مرتبط با انگیزش پیشرفت تحصیلی، سر سختی روانشناختی (28 درصد)، خود ـ اثربخشی (21 درصد)، ارزشهای درونزاد (18 درصد)، منبع کنترل درونی (16 درصد) و عزتنفس (16 درصد)، تبیینکننده انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دوره متوسطه شهر اصفهان بودهاند.
انگیزش پیشرفت تحصیلی
ویژگیهای شخصیتی
دوره متوسطه
دانشآموزان
2005
08
23
29
38
https://tlr.shahed.ac.ir/article_2145_5cd9abfdccc73f69383579dd3f24a78b.pdf
پژوهشهای آموزش و یادگیری
2345-2196
2345-2196
1384
3
1
بررسی پیامدهای قصد نشده «برنامه درسی پنهان» ناشی از جوّ اجتماعی مدارس دوره متوسطه شهر اصفهان و ارائه راهکارهایی برای کاهش پیامدهای منفی آن
محمدحسین
علیخانی
محمود
مهر محمدی
یکی از مهمترین برنامههایی که در نظام آموزشی انجام میشود, «برنامه درسی پنهان» است. منابع تخصصی و یافتههای تحقیقاتی حوزه برنامه درسی نشان میدهد که «محیط اجتماعی مدرسه» مهمترین عامل شکلگیری برنامه درسی پنهان است, اما در کشور ما تاکنون تلاشی در این زمینه صورت نگرفته است. پژوهش حاضر با هدف «آشکارسازی تأثیر پیامدهای قصد نشده ناشی از محیط اجتماعی مدرسه بر نگرشهای دانشآموزان مدارس دوره متوسطه شهر اصفهان و ارائه راهکارهایی برای کاهش پیامدهای منفی آن» در دو مرحله اجرا شد. در مرحله اول 400 آزمودنی به شیوه تصادفی از میان جامعه دانشآموزان دبیرستانهای دولتی و غیرانتفاعی شهر اصفهان انتخاب شدند و با بهکارگیری «روش توصیفی» و استفاده از پرسشنامه, محقق ساخته, جوّ اجتماعی مدارس شناسایی و مدارس به دو گروه «باز و بسته»تقسیم گردید. اعتبار پرسشنامه به روش آلفای کرانباخ 88./ بود و روایی محتوای آن به تأیید 8 نفر از متخصصان رسید. از شاخصهای آمار توصیفی, آماره آزمون «تی» مستقل و تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) برای تحلیل دادهها استفاده شد. در مرحله دوم برای تبین پیامدهای پنهان و پاسخ به سؤالهای تحقیق از «روش کیفی» مصاحبه نیمه سازمان یافته (با 45 دانشآموز از مدارس باز و بسته ) و مشاهده استفاده شده. تحلیل دادهها و روایی و اعتبار ابزار در این مرحله متناسب با روشهای کیفی انجام شد. برای اعتبار بخشی و نتایج و راهکارها از نظر جمعی از متخصصان و صاحبنظران تعلیم و تربیت در سطح کشور نیز استفاده گردید.نتایج پژوهش نشان داد که بین جوّ مدارس «باز و بسته» «دخترانه و پسرانه» تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین تأثیر پیامدهای پنهان بر دانشآموزان مدارس «با ز و بسته», «دخترانه و پسرانه» بهطور قابل ملاحظه متفاوت است.
: پیامدهای قصد نشده (برنامه درسی پنهان)
محیط اجتماعی مدرسه
جوّ مدرسه
نگرش
2005
08
23
39
48
https://tlr.shahed.ac.ir/article_2147_b7058fc9a29c35ec550c7b9f49d03f7c.pdf
پژوهشهای آموزش و یادگیری
2345-2196
2345-2196
1384
3
1
بررسی نیازهای آموزشی مربیان مراکز آموزش فنی و حرفهای استان تهران
محمد حسن
میرزامحمدی
پژوهش حاضر با هدف بررسی، سنجش و اولویتبندی نیازهای آموزشی مربیان مراکز آموزش فنی و حرفهای استان تهران به انجام رسیده است. مقولههای مورد بررسی در فرایند نیازسنجی آموزشی شامل دو بعد اساسی «دانش» و «مهارت» بود که در دو وضعیت موجود و مطلوب مورد بررسی قرار گرفته است. برای گردآوری دادههای مربوط به نیازها از ابزار پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که مربیان مراکز آموزش فنی و حرفهای در بعد دانش در وضعیت قابل قبولی قرار دارند, اما نیازهای آموزشی آنان به ویژه در موضوعات رایانه، فناوری اطلاعات و زبان تخصصی را نباید از نظر دور داشت. همچنین در بعد مهارت, نتایج نشانمیدهد که مطلوبیت این بعد به اندازه دانش مربیان نیست؛ به این معنا که مربیان از نظر مهارتهای لازم برای انجام وظایف شغلی خود نیازمند آموزشند. این موضوع به ویژه در زمینههای استفاده و بهکارگیری رایانه و سیستمهای آن به خوبی مشهود است. ترکیب نیازهای به دست آمده و تدوین برنامههای آموزشی مربیان با توجه به این نتایج میتواند در برنامهریزی آموزشی و درسی دورههای تربیت مربی مفید باشد.
نیاز آموزشی، مربیان
فنی و حرفهای
2005
08
23
49
62
https://tlr.shahed.ac.ir/article_2149_af9575ce0ab2deeb0e6a663a9834ed69.pdf
پژوهشهای آموزش و یادگیری
2345-2196
2345-2196
1384
3
1
مقایسه میزان و منابع فشار روانی و رابطه آن با ویژگیهای جمعیتشناختی معلمان مدارس عادی و استثنایی
حسنعلی
مشهدی
حمید رضا
عریضی
مختار
ملک پور
پژوهش حاضر بررسی و مقایسه میزان فشار روانی، منابع فشار روانی و رابطه آن با ویژگیهای جمعیتشناختی معلمان دبستانهای عادی و استثنایی شهرستان اصفهان پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه معلمان دبستانهای عادی و استثنایی است که تعداد 150 نفر از معلمان دبستانهای عادی و استثنایی به طور تصادفی (از هر جامعه 75 نفر) انتخاب گردیدند.جهت سنجش و مقایسه فشار روانی معلمان از پرسشنامه نشانههای فشار روانی کوپر (1983)، و برای تشخیص و شناسایی منابع عوامل فشارزای آموزشگاهی و عوامل مرتبط با مدرسه از پرسشنامه کریاکو و ساتکلیف (1978) استفاده شد. همچنین برای شناسایی منابع و عوامل فشارزای اجتماعی از فهرست عوامل و وقایع استرسآفرین تهیه شده توسط هلمز ـ راهه و پیکل استفاده گردیده و اعتبار و روایی هر قسمت محاسبه شده است.برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آماری تحلیل واریانس چندگانه، تحلیل رگرسیون و آزمون z فیشراستفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که فرض اول مبنی بر این که بین میزان فشار روانی در معلمان دبستانهای عادی و استثنایی تفاوت وجود دارد مورد تأیید قرار نگرفت. همچنین فرض دوم مبنی بر این که بین میزان فشار روانی معلمان دبستانهای عادی و استثنایی با توجه به ویژگیهای جمعیتشناختی و شغلی تفاوت وجود دارد نیز مورد تأیید قرار نگرفت، ولی فرضیه سوم مبنی بر این که بین منابع فشارزای شغلی و اجتماعی با میزان فشار روانی در معلمان عادی و استثنایی رابطه وجود دارد تأیید گردید (001/0p=), فرضیه چهارم مبنی بر این که بین منابع فشارزای شغلی (آموزشگاهی) و اجتماعی با میزان فشار روانی در معلمان عادی و استثنایی تفاوت وجود دارد مورد تایید قرار نگرفت.
فشار روانی
فشارزای اجتماعی
مدارس استثنایی
ویژگیهای جمعیتشناختی معلمان
2005
08
23
63
72
https://tlr.shahed.ac.ir/article_2151_f07fac24785a23e3c00a1031f2d35151.pdf
پژوهشهای آموزش و یادگیری
2345-2196
2345-2196
1384
3
1
فرایند تعلیم و تربیت با اقتباس از مبانی عرفان اسلامی
بابک
شمشیری
عبدالحسین
نقیبزاده
پژوهش حاضر قصد دارد با اقتباس از مبانی تربیتی عرفان اسلامی، چگونگی فرایند تعلیم و تربیت را از منظر آن مکتب تبیین کند. در حقیقت, این بررسی درصدد پاسخگویی به این سؤال است که فرایند تعلیم و تربیت براساس مبانی نظری عرفان اسلامی چگونه است؟ در این پژوهش از روش تحلیل فلسفی با رویکرد استنتاجی استفاده شده است. به منظور پاسخگویی به سؤال فوق، ابتدا مبانی معرفشناسی، هستیشناسی و انسانشناسی عرفان اسلامی تشریح , و سپس ویژگیها و اهداف تعلیم و تربیت عرفانی و همچنین چگونگی نگاه آن به برنامه درسی تبیین شدند. عمدهترین ویژگیهای تعلیم و تربیت عرفانی عبارتند از: 1) وحدتگرایی, 2) اصالت باطن, 3) تأکید بر شناساییهای شهودی, 4) تلقی سفر (سیر و سلوک) از مفهوم تربیت. براساس این ویژگی ها, اهداف تعلیم و تربیت از منظر عرفان اسلامی را میتوان در سه طبقه هدفغایی، هدف میانی و اهداف کوتاه مدت دستهبندی کرد. هدف غایی این فلسفه تربیتی عبارت است از فناء فیالله و به تعبیر دیگر معرفت توحید هدف میانی نیز مشتمل است بر خودشناسی که در این مرحله روشن شدگی و یا تحقق ادراکات شهودی حاصل میشود. آخرین طبقه, یعنی اهدافی که به منزله شیوه و روش رسیدن به هدف میانی و غایی محسوب میشوند. مشتمل است بر: 1) عشقپروری, 2) تربیت اخلاقی, 3) تربیت هنری (زیباییشناسی).نتایج استنباط شده در مطالعه حاضر حکایت از آن دارند که روش تربیتی رویکرد یاددهی ـ یادگیری مکتب عرفان اسلامی مبتنی بر فعالیت و تجارب عملی و فردی متربی است. اصولاً تربیت به مثابه یک برنامه سفر است که از مراحل و منازل گوناگون و پشت سر هم تشکیل یافته است. در این رویکرد، مربی نقش هدایت و راهنمایی متربی را در جریان فعالیتهای عملی و تجارب فردی وی بر عهده دارد و در واقع, مربی, بیشتر نقش یک مشاور و راهنما را ایفا میکند. مطابق با الگوی اقتباس شده، دانشآموز در فرایند یاددهی ـ یادگیری کاملاً فعال است, چرا که بصیرت و روشن شدگی امری است باطنی که اساساً از خلال تجارب فردی حاصل میآید. بنا به این الگو, رابطه معلم ـ شاگرد بر دو رکن عمده استوار است. نخست، محبت و عشق دو جانبه بین مربی و متربی و دوم اطاعت متربی از مربی در فرایند تربیت. در واقع, این دو رکن از ضرورتهای سفر تربیتی و معرفتی متربی محسوب میشود. در بخش پایانی این مقاله ضمن نتیجهگیری، برخی پیشنهادهای کاربردی ارائه شدهاند.
فرایند یاددهی ـ یادگیری
تعلیم و تربیت
برنامه درسی
عرفان اسلامی
اهداف تربیتی
2005
08
23
74
89
https://tlr.shahed.ac.ir/article_2152_90e7beb41ffaac5ea2f631629a7c35c4.pdf